Την Καθαρά Δευτέρα το κατάστημά μας στο Χαλάνδρι θα είναι ανοικτό 10:00-18:00

Η γευσιγνωστική ορολογία: Κώδικες ή....

Γράφει ο Sommelier 



Γνωρίζετε την οινική ορολογία; Ασφαλώς οι περισσότεροι περιστασιακοί φίλοι του κρασιού, αλλά και αρκετοί συστηματικοί φίλοι των οινικών απολαύσεων, δεν γνωρίζουν τους όρους που χρησιμοποιούν οι ειδικοί, οι γευσιγνώστες, οι εξπέρ του κρασιού για να το περιγράψουν και να ...κομπλεξάρουν εμάς τους υπόλοιπους!

Το House of Wine, από την αρχή έθεσε στην διάθεση των φίλων του ένα πλήρες λεξικό όρων, που καλύπτει κάθε ειδική λέξη που χρησιμοποιείται στην γευσιγνωσία των οίνων. Αν δεν το γνωρίζετε, είναι ευκαιρία να το επισκεφθείτε.

Έτσι, όταν ο φίλος σας με την κάβα των 200 φιαλών, τους 2 συντηρητές κρασιών (άλλος για συντήρηση, άλλος για παλαίωση), τα δυόμισυ μέτρα βιβλία για το κρασί στο ράφι και την φωτογραφία του Robert Parker ή της Jancis Robinson στο κομοδίνο δίπλα στο κρεββάτι σας καλέσει για δείπνο και, αφού γεμίσει λίγο κάτω από τη μέση το ειδικό για Cabernet Sauvignion ποτήρι Riedel, το ατενίσει με πάθος ελαφρά γερμένο, το αναδεύσει συστηματικά για τουλάχιστον μισό λεπτό, βυθίσει την (μακριά) μύτη του και οσφρανθεί τα αρώματα, και μετά την δεύτερη ανάδευση, ρουφήξει μιά γουλιά, την περιφέρει θορυβωδώς στο στόμα του για άλλο μισό λεπτό, πλαταγίσει την γλώσσα του και κάνει όλους τους δυνατούς (και συνήθως αηδιαστικούς) θορύβους των connoisseurs του κρασιού, κατεβάσει επι τέλους την ταλαίπωρη γουλιά που τόσο παίδεψε στο στόμα του, κλείσει τα μάτια για να αιστανθεί καλύτερα την επίγευση, και τελικά, μετά από αναμονή που μοιάζει ...αιώνας, κοιτάζοντας το ποτήρι απευθυνθεί στην ομήγυρη και πει με στόμφο:

"Ασφαλώς, όπως και εσείς θα διαπιστώσετε, πρόκειται για ένα κρασί με καλή δομή και όγκο, πλούσιο σώμα, κάπως δροσερό, ασφαλώς ειλικρινές, λίγο επιθετικό, λιπαρό, παχύ, με ενδιαφέρουσα μύτη, με καβουρδισμένα και καθαρά αρώματα, ζωηρό... τελικά όμως κάπως γρήγορο αλλά όχι επίπεδο. Σίγουρα, ένα κρασί με προσωπικότητα.."

...εσείς δεν θα γουρλώσετε τα μάτια σας όπως οι υπόλοιποι στην παρέα, αλλά θα χαμογελάσετε με κατανόηση, και αφού ακολουθήσετε την ίδια διαδικασία δοκιμής (προσοχή! Λίγο ταχύτερα, παρακαλώ!), θα του απαντήσετε:

"Πράγματι, θα συμφωνήσω μαζί σου ότι η συνισταμένη της γλυκύτητας, οξύτητας, στυφών συστατικών και αρωμάτων είναι καλή, το αλκόολ αρκετό και τα γευστικά του συστατικά πλούσια, όπως και η συνολική αίσθηση της υφής και της ποιότητας των συστατικών του. Είναι κάπως νέο και αρωματικό κρασί, με κανονική περιεκτικότητα σε αλκοόλ και λίγο αυξημένη οξύτητα, ασφαλώς δίχως ελαττώματα, με κάπως έντονα στυφές τανίνες, πλούσιο και με αρώματα βουτύρου, διακριτή, έντονη γεύση, με ενδιαφέρον σύνολο αρωμάτων, ειδικά με αυτά των προιόντων (καφέ, καραμέλλας, ζάχαρης) που έχουν ψηθεί, και χωρίς ελαττωματικά αρώματα, με σχετικά μεγάλη, αλλά ευχάριστη οξύτητα, τελικά όμως με μικρή αρωματική διάρκεια και επίγευση, αλλά χωρίς να είναι ένα ήμερο, χωρίς εξάρσεις κρασί. Σίγουρα ένα κρασί με δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που το κάνουν αναγνωρίσιμο ανάμεσα στα άλλα"...

Να είστε βέβαιοι ότι τα μάτια των υπολοίπων θα γουρλώσουν ακόμα περισσότερο (κάποιοι θα χαμογελάσουν), και ότι ο φίλος σας δεν θα ξανατολμήσει τέτοιου είδους γευστικές περιγραφές...

Αλλά... αυτή είναι η μία πλευρά του θέματος: Η γελοία επίδειξη "γνώσης", το κομπλεξάρισμα των "κοινών θνητών". Η πλευρά που απομακρύνει πολλούς από το κρασί, παρουσιάζοντάς το σαν"αντικείμενο" των ειδικών, που μεταφέρει, χάριν επίδειξης γνώσεων μιά διαδικασία ειδικών δοκιμών στο καθημερινό μας δείπνο.

Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά... όπως πάντα, άλλωστε.

Γι΄αυτό, και πριν καταδικάσετε γενικώς την γευσιγνωστική ορολογία, θα διαπιστώσετε λοιπόν ότι η ...μετάφραση των όσων είπε ο φίλος σας ο γευσιγνώστης, είναι ασφαλώς πολύ πιό κατανοητή από "δομές", "όγκους", "σώματα", "δροσιές", "ειλικρίνειες" και άλλες γευσιγνωστικές ...περικοκλάδες, αλλά θα συμφωνήσετε επίσης, ότι η μετάφραση είναι και πολύ μεγαλύτερη! Και αν οι πραγματικοί, οι επαγγελματίες γευσιγνώστες χρησιμοποιούσαν αναλυτική περιγραφή των δεκάδων κρασιών που δοκιμάζουν σε μιά γευσιγνωσία, ασφαλώς δεν θα προλάβαιναν. Αντί για αυτή λοιπόν, χρησιμοποιούν κώδικες. Συντομογραφίες, των οποίων το νόημα είναι κοινά γνωστό και προσυμφωνημένο. Και κυρίως ακριβές, ώστε οι χαρακτηριζόμενοι με αυτούς τους κώδικες οίνοι να είναι συγκρίσιμοι. Γιατί τίποτα άλλο από κώδικες δεν είναι οι όροι της γευσιγνωσίας των οίνων. Κώδικες κατανοητοί από ...μυημένους, μέθοδοι γρήγορης επικοινωνίας, περιεκτικοί όροι. Τίποτα περισσότερο. Και ασφαλώς οι γευσιγνώστες γνωρίζουν τους κώδικες, αλλά η γνώση των κωδίκων δεν κάνει κάποιον γευσιγνώστη!

Και δεν είναι μόνο στο κρασί που χρησιμοποιούνται κώδικες. Αν κάποιος που δεν είναι μυημένος στην κλασσική μουσίκή ακούσει για addagio, allegro, andante, allegro non tropo, mezzo forte και τόσους άλλους μουσικούς όρους, ασφαλώς ελάχιστα θα καταλάβει... αλλά η μουσική που περιγράφεται με αυτούς τους όρους είτε θα του αρέσει είτε όχι... χωρίς την ανάγκη των ειδικών όρων. Ακριβώς όπως και το κρασί!

Οι πραγματικοί γνώστες του οίνου, οι έμπειροι γευσιγνώστες, δεν χρησιμοποιού συνήθως ακατανόητους όρους σε μιά παρέα απλών φίλων του κρασιού... Και αυτό γιατί αγαπούν το κρασί και θέλουν να φέρουν κοντά του όσο περισσότερους φίλους μπορούν, και όχι να τους τρομάξουν, να τους κομπλεξάρουν. Δείτε ένα από τα Video του House of Wine και θα καταλάβετε τον τρόπο με τον οποίο ένας βαθύς γνώστης του οίνου, ο Θ. Λέλεκας, επικοινωνεί την γευσιγνωστική του εμπειρία στο ευρύ κοινο: Με κατανοητές λέξεις αλλά και γευσιγνωστικούς όρους που ερμηνεύει την ίδια στιγμή, με εκφράσεις, κινήσεις, με την γλώσσα του σώματος, με τον ενθουσιασμό (ή και την απογοήτευση)... με τρόπο εύληπτο, κατανοητό.

Υπάρχουν βέβαια και οι απόλυτοι πολέμιοι της οινικής ορολογίας, όπως ο Joel Stein των Los Angeles Times, όπoυ σε ένα περίφημο πια άρθρο του,το Sip, and shut up κατακεραυνώνει την χρήση των γευσιγνωστικών όρων, αλλά η αλήθεια βρίσκεται μάλλον κάπου στη μέση...

Θα μου πείτε... αξίζει τον κόπο να μάθω και εγώ τους όρους, τους "κώδικες" της γευσιγνωσίας; Θα απαντήσω ότι έχετε δίκιο... μάλλον όχι. Ή, για να ακριβολογώ, δεν είναι καθόλου απαραίτητο. Σημασία έχει, πέραν των περιγραφών, αναλύσεων κλπ.κλπ., αν τελικά το συγκεκριμένο κρασί ΣΑΣ ΑΡΕΣΕΙ. Χωρίς να χρειάζεται να το αναλύσετε ή να εξηγήσετε το γιατί. Και χαρίστε με γενναιοδωρία στον φίλο σας την απόλαυση να χρησιμοποιεί εκείνους τους περίπλοκους όρους, τους κώδικες της γευσιγνωσίας, που θεωρεί ότι τον κάνουν μέλος μιας "κάστας" που στην πράξη δεν υπάρχει!... δεν θα το πιστέψετε, αλλά σε κάποιους αυξάνει ακόμα και την οινική απόλαυση!

Αλλά το λεξικό είναι εκεί... για να ξέρετε πως θα κομπλεξάρετε εσείς τους "περιστασιακούς" γευσιγνώστες, για να μην χαθείτε στην μετάφραση... ή για να γίνετε σιγά σιγά και εσείς, όσο η ενασχόλησή σας με το κρασί αυξάνει, όσο οι οινικές σας εμπειρίες μεγαλώνουν, -αν το θέλετε-, πέρα από φίλος, ένας γευσιγνώστης του οίνου... ώστε κάποια στιγμή, το "γεμάτο σώμα" να έχει για εσάς σημασία και νόημα, να σας δίνει να καταλάβετε κάποια από τα χαρακτηριστικά του κρασιού που πρόκειται να δοκιμάσετε, ακριβώς όπως το allegro ma non tropo δίνει τον φίλο της κλασσικής μουσικής να καταλάβει το είδος της μουσικής που πρόκειται να ακούσει.

Οσο για το δείπνο των φίλων που λέγαμε, καλό είναι όλοι, γευσιγνώστες και μη, να κρίνουν το κρασί με απλές, κατανοητές λέξεις: Το κρασί στην παρέα, από "ειδικούς" και μη, χαρακτηρίζεται "καλό", "ευχάριστο", με "ωραία αρώματα και γεύση"... και αξιολογείται κυρίως από το αν κάνει το ...καθήκον του: Να συνοδεύσει ευχάριστα και να βελτιώσει τις γεύσεις των πιάτων, και να φέρει στην παρέα το κέφι και την καλή διάθεση που μόνο το καλό κρασί μπορεί να φέρει.

Μοιραστείτε το άρθρο: