Την Καθαρά Δευτέρα το κατάστημά μας στο Χαλάνδρι θα είναι ανοικτό 10:00-18:00

Είμαστε πολίτες της Δημοκρατίας των Οινοφίλων!

Είμαστε πολίτες της Δημοκρατίας των Οινοφίλων!
Από τον Θ. Λέλεκα 



Δεν ξέρω αν το θυμάστε, αν και δεν έχει περάσει πολύς καιρός... Αναφέρομαι στην εποχή που το καλό κρασί, ως θέμα, ως ενασχόληση, ως προϊόν, θεωρούνταν προνόμιο μίας μικρής ελίτ, και όχι κάτι ανοιχτό για τις «μάζες». Μιλάω για εκείνη την εποχή που για να τολμήσει κανείς να μιλήσει για το κρασί – πόσο μάλλον να εκφέρει και γνώμη – έπρεπε να είναι «γνώστης», και όχι κάποιος τυχαίος.

Φαντάζομαι όλοι το ζήσαμε ως ένα βαθμό. Με φόβο θα πέρναγες έξω από μία καλή κάβα, με ακόμα περισσότερο φόβο θα έμπαινες μέσα, και με δέος θα έπαιρνες αυτό που θα σου πρότεινε ο πωλητής. Εννοείται ότι το κρασί που θα αγόραζες θα προοριζόταν για δώρο σε κάποιο καλό φίλο, γνωστό ή πελάτη. Γιατί αλίμονο αν θα ήσουν σε θέση εσύ, ο απλός θνητός, να κατανοήσεις και να εκτιμήσεις αυτό που μόλις είχες αγοράσει. .

Πώς να το κάνεις αυτό βέβαια; Αν έριχνες μία φευγαλέα ματιά σε περιοδικά και βιβλία που πραγματεύονταν το κρασί και την οινογνωσία, περιγράφοντάς το με χρώματα, αρώματα και γεύσεις που δεν υπήρχαν παρά μόνο στα πιο εξωτικά και απομακρυσμένα οικοσυστήματα του πλανήτη, θα συνειδητοποιούσες με θλίψη ότι δεν ήσουν σε θέση να δοκιμάσεις ένα καλό κρασί, και το μόνο που σου άξιζε ήταν αυτό που σέρβιρε χύμα η ταβέρνα της γωνίας. Τι ήταν αυτό; Ούτε ήξερες, ούτε βέβαια είχες το δικαίωμα να αναρωτηθείς….

Και δηλαδή ποιοι ήταν αυτοί οι επίλεκτοι που είχαν το θεόσταλτο δικαίωμα να μιλούν και να ασχολούνται με το κρασί, να δοκιμάζουν ό,τι πιο φίνο και εκλεκτό, και να το σχολιάζουν; Σίγουρα όχι εσύ, για αρχή. Γιατί εκείνοι ήταν διαφορετικοί, απόμακροι, εκκεντρικοί στην εμφάνιση και στην συμπεριφορά. Μιλούσαν με μία γλώσσα που μόνο μεταξύ τους καταλάβαιναν. Οι λέξεις και οι χαρακτηρισμοί που χρησιμοποιούσαν είχαν πολλά συνθετικά, αμέτρητους ξένους όρους, και αναφορές σε στοιχεία που συναντούσε κανείς στην άλλη άκρη της γης, σε παρθένα δάση και απάτητα βουνά, εκεί όπου (θεωρητικά) ταξίδευαν εις αναζήτησιν της εξαιρετικής γνώσης και εμπειρίας που διέθεταν. Και βέβαια, ο λόγος τους ήταν νόμος και δεν χωρούσε την παραμικρή αμφισβήτηση. Γιατί σιγά μην υπήρχε απλός άνθρωπος που θα είχε τη γνώση, τη δύναμη, αλλά και το δικαίωμα να πει κάτι αντίθετο….

Κάπως έτσι περνούσαν οι μέρες και οι νύχτες στην εποχή που το κρασί θεωρούνταν προνόμιο των λίγων και οι πολλοί δεν είχαν θέση κοντά του. Και βέβαια αυτό θα μπορούσε να συνεχίζεται επ’ αόριστον. Σίγουρα μέχρι τις μέρες μας, αλλά και πολύ μετά από εμάς. .

Αυτό όμως δεν συνέβη – κυρίως επειδή υπάρχει ανταγωνισμός από παντού, οι δυνάμεις της αγοράς επιβάλλουν να υπάρχει μεγάλη ζήτηση για να υπάρχει κέρδος αλλά και προοπτική ανάπτυξης, αλλά πάνω από όλα ο κόσμος έχει μάθει πλέον να μη δέχεται ότι του «σερβίρουν» τυφλά, αλλά να σκέφτεται, να αναλύει και τελικά να κάνει τις δικές του επιλογές. .

Εντάξει, ίσως να υπερέβαλλα λίγο στην περιγραφή μου για την παλαιότερη εποχή στο κρασί. Και να ξέρετε ότι δεν αναφέρομαι μόνο στην Ελλάδα – τα πράγματα δεν ήταν πολύ διαφορετικά στις περισσότερες οινικές αγορές του κόσμου, με ιδιαίτερη έμφαση στις πιο παραδοσιακές εξ αυτών. Το βασικό όμως είναι ότι όλα αυτά, όπως και να τα περιγράψει κανείς, ανήκουν πλέον – ευτυχώς – στο παρελθόν. Η προσέγγιση στο κρασί είναι απόλυτα δημοκρατική και βασιλεύει η ισότητα για όλους. .

Οποιοσδήποτε έχει το δικαίωμα να αγοράσει, να δοκιμάσει, να σχολιάσει οτιδήποτε. Η καταναλωτική συνείδηση καθενός από εμάς είναι κάτι που δεν επιβάλλεται, αλλά διαμορφώνεται κατ’ επιλογήν από παράγοντες (εξωγενείς ή όχι) που εμείς θα αποφασίσουμε. Το ράφι μίας κάβας ή ενός σούπερ μάρκετ είναι εκεί για όλους μας, για να διαλέξουμε ελεύθερα αυτό που θα αγοράσουμε με τα λεφτά μας. Από εκεί και πέρα δε, η απόλαυση που αυτό θα μας χαρίσει, η ποιότητα την οποία θα εισπράξουμε, αλλά και η σχέση αυτής με την τιμή κτήσης θα μας βοηθήσουν να αποφασίσουμε αν θα επαναλάβουμε αυτή την αγορά ή θα «τιμωρήσουμε» τον παραγωγό και θα κάνουμε κάποια άλλη επιλογή στο μέλλον. .

Ναι, υπάρχουν ακόμα ειδικοί, και δε νομίζω ότι θα εκλείψουν. Ωστόσο, ο ρόλος τους είναι καθαρά συμβουλευτικός, ενώ δεν υπάρχει πουθενά εγγύηση ότι οι συμβουλές τους είναι αλάνθαστες. Και ξέρετε γιατί; Επειδή στο κρασί δεν υπάρχει σωστό και λάθος. Πέρα από στοιχεία που καθιστούν ένα κρασί αλλοιωμένο ή ακατάλληλο – και σε τέτοιες περιπτώσεις ένας ειδικός έχει την παιδεία και την εμπειρία να το καταλάβει έγκαιρα – το κρασί είναι εκ φύσεως υποκειμενικό, και φτιαγμένο για να αρέσει σε κάποιους και όχι σε άλλους. .

Όσο για την σύγχρονη οινική γλώσσα, αυτή είναι πλέον απλή, καθημερινή και προσιτή. Χωρίς να χάνει τη γλαφυρότητα και την περιγραφικότητά της, αποφεύγει τις «περικοκλάδες» και τις τεχνικές ορολογίες, αφού στόχος της είναι να πληροφορήσει και, τελικά, να συμβουλεύσει ανθρώπους ανεξαρτήτως γνώσης και εκπαίδευσης σχετικά με το πώς να μεγιστοποιήσουν την απόλαυσή τους στο τραπέζι ή γενικά σε μία όμορφη στιγμή. .

Εδώ οφείλω να κάνω μία διευκρίνιση όμως: εκδημοκρατισμός δεν σημαίνει ευτελισμός ή και εκχυδαϊσμός. Ομοίως, απλό δεν σημαίνει απλοϊκό. Όσο κι αν θέλουμε (και πρέπει) να κάνουμε το κρασί προσιτό σε όλους, άλλο τόσο πρέπει να προφυλάξουμε την αίγλη και το μύθο που το περιβάλλουν, γιατί αυτά είναι αναπόσπαστα στοιχεία της ομορφιάς του. Έτσι, το στοίχημα αυτή τη στιγμή είναι η επίτευξη της ισορροπίας ανάμεσα στις δύο προσεγγίσεις. .

Πρέπει να σας πω ότι η έννοια του «εκδημοκρατισμού» του κρασιού δεν είναι δική μου επινόηση, αλλά κάτι που συνειδητοποίησα μιλώντας με κάποιες από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του κρασιού στον κόσμο. Και όταν, για παράδειγμα, η ίδια η Jancis Robinson σου λέει ότι «είναι λάθος να πιστεύουμε ακόμα ότι το κρασί ανήκει σε μία μικρή ελίτ», ε, όσο να’ναι έχει άλλο βάρος….

Είτε λοιπόν το έχετε συνειδητοποιήσει είτε όχι (για να διαβάζετε τα λόγια αυτά στη συγκεκριμένη σελίδα μάλλον το έχετε κάνει), τα τείχη έχουν πέσει, και πλέον ζούμε σε μία ελεύθερη, δημοκρατική κοινωνία οινοφίλων. Δοκιμάστε ακόμα κι αυτά που πάντα φοβόσασταν ακόμα και να κοιτάξετε, σχολιάστε, διαφωνήστε ή συμφωνήστε με τους άλλους. Μιλήστε άφοβα, σχηματίστε τις δικές σας απόψεις και υπερασπιστείτε τις με ζήλο. Ενημερωθείτε. Πληροφορηθείτε, επιλέγοντας τις πηγές που σας ταιριάζουν και που εμπιστεύεστε. Και, πάνω από όλα, αγκαλιάστε το κρασί με το σεβασμό και την αγάπη που του αρμόζει – και τα δύο, θα σας τα ανταποδώσει απλόχερα! .

Έτσι έχουν τα πράγματα λοιπόν: τα παλιά, πέτρινα χρόνια του κρασιού έχουν φύγει ανεπιστρεπτί. Το κρασί πλέον ανήκει στους οινόφιλους. Κι αν μέχρι τώρα διστάζατε να το πιστέψετε, ανοίξτε σήμερα το πιο καλό μπουκάλι που θα βρείτε μπροστά σας και ελάτε να γιορτάσουμε μαζί την απολαυστική οινική μεταπολίτευση!...

Θόδωρος Λέλεκας

Μοιραστείτε το άρθρο: