Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει... το ίδιο και η εσωτερική αγορά οίνου

Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει... έτσι και η εσωτερική αγορά οίνου
Από τον Τ. Πικούνη

Διάβασα χθες στο facebook ανάρτηση αξιόλογου Blogger, με επαγγελματική του ασχολία την προώθηση ελληνικών κρασιών στο εξωτερικό, που προέβαλλε ένα άρθρο σε γαλλικό περιοδικό το οποίο βασιζόταν σε συνέντευξή του. Στο άρθρο αυτό, προβάλλονται τρεις "πολλά υποσχόμενοι" νέοι Έλληνες  παραγωγοί (νέοι στην ηλικία, γιατί τα οικογενειακά οινοποιεία  προϋπήρχαν ) και ο Blogger -ούτε λίγο ούτε πολύ!- δηλώνει επί λέξει ότι « le marché local est mort » (η τοπική αγορά είναι νεκρή).

Επειδή όταν το διάβασα "τα πήρα στο κρανίο" με τη δήλωση, άφησα ένα κάπως οργισμένο σχόλιο στην ανάρτηση: "Ε, όχι κι' έτσι! "Η εσωτερική αγορά είναι πεθαμένη"! Σήμερα απλά είναι πιο εύκολο να πουλά κανείς τα κρασιά του έξω, αλλά για όσους μπορούν, η εσωτερική αγορά μόνο νεκρή δεν είναι!"

Όταν μετέχεις σε μια προσπάθεια σαν αυτή του House of Wine, που καταφέρνει να μεγαλώνει μέσα στην κρίση με μεγάλους ρυθμούς, όταν είσαι  σε μια αγορά που προσπαθεί να αναγεννηθεί και να αναδιαρθρωθεί μέσα σε μια φοβερή οικονομική κρίση, κάπου αισθάνεσαι ότι αδικείσαι και εσύ και η αγορά στην οποία βρίσκεσαι με τέτοιες δηλώσεις, κάπου στενοχωριέσαι γιατί υπονομεύουν το ηθικό όλων όσων συμμετέχουν σε αυτή την προσπάθεια… Ιδιαίτερα μάλιστα όταν οι δηλώσεις αυτές επαναλαμβάνονται από διάφορους συχνά-πυκνά, κάποτε αναγκάζεσαι να πεις... φτάνει πιά, ως εδώ, basta!

Μου ήρθαν στο μυαλό διάφορες "δολοφονικές" σκέψεις: Πρώτα απ' όλα το "όσα δεν φτάνει η Αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια"... στη συνέχεια σκέφτηκα ότι ίσως τέτοιες δηλώσεις να εξυπηρετούν επαγγελματικές επιδιώξεις: Κάτι σαν "εμείς οι εξαγωγείς θα σώσουμε το 'πεθαμέν' ελληνικό κρασί!". Από την άλλη, όσο σκεφτόμουν αυτή τη δήλωση χωρίς τη συναισθηματική φόρτιση των πρώτων στιγμών, θεώρησα ότι ίσως η αντίδραση του Mark Twain στη "New York Journal" της 2 Ιουνίου 1897, με αφορμή δημοσιεύματα για το ...θάνατό του, που έλεγε με το γνωστό του χιούμορ ότι "The report of my death was highly exaggerated" (η αναφορά για το θάνατό μου ήταν  ...πολύ υπερβολική) να αντιπροσωπεύει την πιο πρέπουσα αντίδραση στην -επιεικώς-  ανερμάτιστη δήλωση και σε όλες τις σχετικές δηλώσεις.

Η ουσία δεν είναι η καταδίκη της συγκεκριμένης δήλωσης. Η ουσία είναι να καταλάβουν όλοι ότι η εσωτερική αγορά κάθε άλλο παρά νεκρή είναι, και ότι τέτοιες δηλώσεις υπονομεύουν την τεράστια προσπάθεια ανόρθωσης αλλά και εκσυγχρoνισμού της ελληνικής αγοράς οίνου. Και ότι τελικά δεν ωφελούν κανένα.

Δεν θέλω επίσης να θεωρηθεί ότι με όσα λέω εδώ θεωρώ ότι οι εξαγωγές είναι …αμελητέες. Κάθε άλλο! Οι εξαγωγές συμβάλουν εξαιρετικά στην καθιέρωση των ελληνικών κρασιών σαν «παικτών» στο διεθνές οινικό παιγνίδι, και ασφαλώς μόνο αξιόλογα ελληνικά κρασιά, με ποιότητα μπορούν να επιτελέσουν αυτό το έργο. Και τα κρασιά των αναφερομένων στο άρθρο οινοπαραγωγών  τα θεωρώ πράγματι εξαιρετικά, όπως και την επαγγελματική δραστηριότητα του εν λόγω Blogger... που έχει πράγματι συμβάλλει σημαντικά στην προώθηση του Ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό, και που γίνεται βέβαια όχι μόνο από αγάπη προς το ελληνικό κρασί, αλλά και (πολύ σωστά!) και για το εμπορικό κέρδος...

Έχει όμως πράγματι πεθάνει η εσωτερική αγορά Οίνου;

Η δική μου απάντηση  είναι "Σιγά μην έχει!"

Είναι κάτι που δεν το λέω εγώ μόνο, από την πείρα μου από το House of Wine, το λένε τα γεγονότα, οι τάσεις, οι εξελίξεις για όποιον έχει μάτια και βλέπει.

Οι Κασσάνδρες προέβλεπαν ότι θα κλείσουν οινοποιεία, το ένα μετά το άλλο. Είδατε κάποια να κλείνουν; Εγώ όχι.... Είδατε επίσης να διαλύεται το δίκτυο διανομής; Ούτε αυτό συνέβη: Κάποιοι "παίκτες" έφυγαν, περισσότεροι αναδύθηκαν... ότι συνθέτει την εσωτερική αγορά οίνου -οινοποιεία, δίκτυο διανομής, τελικά σημεία πώλησης- βρίσκεται στα πόδια του, όρθιο και παλεύει... και αναδιαρθρώνεται και αυτό, προς μια ασφαλώς θετική κατεύθυνση.

Η βαθύτατη κρίση της ελληνικής οικονομίας σίγουρα επηρέασε την εσωτερική αγορά οίνου: Βρίσκοντάς τη σε ένα μεταβατικό σημείο ανάπτυξης, αλλά λανθασμένης ανάπτυξης, βασισμένης σε ότι ακριβώς η κρίση διέλυσε, την χτύπησε άγρια. Οι πωλήσεις έπεσαν, το χύμα σήκωσε πάλι κεφάλι... Η κρίση όμως είχε και ένα σημαντικό, θετικό αντίκτυπο: Έσπρωξε τους παραγωγούς "προς τα έξω", τους εξανάγκασε σχεδόν να προστρέξουν στις ξένες αγορές, και αυτό το έκαναν με επιτυχία -όχι βέβαια τόση επιτυχία όσο όλοι διαφημίζουν.

Τους εξανάγκασε όμως να κάνουν και κάτι άλλο: Να δουν την εσωτερική αγορά, να σκύψουν πάνω στα προβλήματά της και να αντιδράσουν. Όχι όλοι, αλλά πολλοί έφτιαξαν νέα, αξιολογότατα κρασιά σε χαμηλές, προσιτές τιμές, που απευθύνονται πια όχι στην νεόπλουτη "τάξη" του lifestyle, αλλά στον απλό καταναλωτή, με φιλοδοξία να βρεθούν στο καθημερινό του τραπέζι.

Πρωτοπόρος σε αυτή την τάση και πριν από την κρίση, ο Λυραράκης, με τα θαυμάσια και τόσο προσιτά κρασιά του, έδειξε το δρόμο στους υπόλοιπους. Έτσι είδαμε εξαιρετικά κρασιά σε εξαιρετικές τιμές: Τι να πρωτοαναφέρω εδώ; Τα "τραπουλόχαρτα" του Νίκου Λαζαρίδη, Ντάμα Κούπα και Ρήγα Κούπα που σάρωσαν την αγορά των Χριστουγέννων του 2011, το απίστευτο "Χάρισμα" λευκό και ερυθρό του Αβαντίς, τη "Γιορτή" της Σεμέλης, τον "Κρητικό" του Μπουτάρη, την θαυμάσια "Ονειροπαγίδα" του Κανιάρη, το ερυθρό "Αμπέλου Φως" του Ζαχαριά... όλα κάτω από 5 Ευρώ! Ή τον "Άνεμο" του Παλυβού, τον "Περίβλεπτο" του Θεοδωρακάκου, τις "Άκρες" ροζέ και λευκό του Σκούρα... και τόσα άλλα θαυμάσια κρασιά, νέα, ζωντανά, φρέσκα...

Έγινε όμως και κάτι άλλο, "χάρη" στην κρίση: Δημιουργήθηκαν κρασιά με νέο ύφος, φρέσκα, φρουτώδη, αρωματικά ακόμα και τα ερυθρά, ακόμα και από παραδοσιακές για παλαίωση ποικιλίες όπως το αγριωπό Ξινόμαυρο ή το Αγιωργίτικο, χωρίς βαρελίσιες μυρωδιές και μακρές παλαιώσεις, κρασιά μοντέρνα, έτοιμα να καταναλωθούν.

Έγιναν αυτά τα κρασιά για να ικανοποιήσουν μια "πεθαμένη αγορά";

Όχι βέβαια! Όπως δεν δημιουργήθηκαν για μια "πεθαμένη αγορά" τα εκατοντάδες wine bars που αναδύθηκαν σε κάθε γωνιά της ελληνικής επικράτειας, και που από μόνα τους σε λίγα χρόνια θα συντηρούν μια ολοζώντανη εσωτερική αγορά κρασιού... Όποιος έχει επισκεφθεί κάποιο από τα πολλά wine bars του κέντρου των Αθηνών, θα διαπιστώσει ότι καθημερινά η κίνηση είναι μεγάλη, οι εκδηλώσεις για το κρασί διαδέχονται η μία την άλλη...

Το δίκτυο διανομής ανασυντάσσεται επίσης... νέοι "παίκτες" παίiρνουν τα σκήπτρα από παλαιούς που αποχωρούν τόσο στο χονδρεμπόριο όσο και στη λιανική. Οι όροι αλλάζουν, εκσυγχρονίζονται, οι παραγωγοί αναζητούν νέα κανάλια διάθεσης, και οι αντιπρόσωποι διανέμουν πια όλοι σχεδόν τα κρασιά που αντιπροσωπεύουν απ' ευθείας στα τελικά σημεία πώλησης, συμπιέζοντας έτσι τιμές, καταργώντας χονδρεμπόρους-μεσάζοντες.

Η ελεύθερη αγορά αντιδρά στις αντιξοότητες, τις δυσκολίες. Επαναπροσδιορίζεται, ανακαλύπτει νέους στόχους και αναπροσαρμόζει τα προϊόντα της ώστε να ικανοποιήσουν αυτούς τους στόχους.

Ναι, κάποιοι "απέχουν" από αυτή τη δημιουργία. Σήμερα ασφαλώς είναι πιο εύκολο να πουλήσεις καλά κρασιά στο εξωτερικό, ιδιαίτερα αν έχουν ονομασίες εξωτικές, όπως Xinomavro, Malagoyzia, Μavrotragano κλπ κλπ. Πάντα προσωπικά βέβαια, έβγαζα το καπέλο σε όσους κατάφερναν να πουλήσουν στο εξωτερικό ελληνικό Syrah, Cabernet Sauvignon ή Μerlot, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία... Θέλει ασφαλώς ...κότσια (ή ότι άλλο σας έρχεται στο μυαλό) αλλά και μεγάλη αγάπη για τον τόπο σου να συμμετάσχεις στο δύσκολο έργο της αναγέννησης της ελληνικής εσωτερικής αγοράς οίνου, να φτιάξεις νέα προσιτά ποιοτικά κρασιά, να προσπαθήσεις να βάλεις το ελληνικό κρασί στο σπίτι του κάθε έλληνα... Κάποιοι θέλουν και μπορούν, κάποιοι θέλουν αλλά δεν μπορούν. Και κάποιοι δεν θέλουν ενώ μπορούν...

Τελικά, τι εξυπηρετούν αυτές οι δηλώσεις;
 
Απολύτως τίποτα θετικό... ακόμα και για τις εξαγωγές των κρασιώνν μας, κάνουν μεγάλο κακό: Ποιός λογικός έμπορος, διακινητής κρασιού, απλός αγοραστής του εξωτερικού θα εμπιστευθεί συνεργασία  με μια αγορά που "πεθαίνει"; Μην επαναλαμβάνουμε τα τραγικά λάθη του πρώην πρωθυπουργού μας που διακήρυσσε από εδώ και από εκεί ότι είμαστε κράτος ...απατεώνων!

Για τις εισαγωγές είναι απόλυτα καταστροφικές οι δηλώσεις αυτές: Συμβάλλουν στην αναστολή ή και διακοπή συνεργασιών, σε κατάργηση πιστώσεων. Ιδιαίτερα για μια τόσο δύσκολη και σε κρίση αγορά, είναι κάτι σαν αυτοεπιβεβαιούμενες: Ναι, αν συνεχιστούν θα πεθάνει η αγορά, και τότε θα έχουν... επιβεβαιωθεί!

Αφήστε λοιπόν, αγαπητοί φίλοι, bloggers, εξαγωγείς, διαμεσολαβητές, Κασσάνδρες κλπ. τoυς "θανάτους" και τις δηλώσεις για την ελληνική αγορά οίνου. Σαν την Ελλάδα, έτσι και το ελληνικό κρασί στην ελληνική αγορά "μόνο λίγο καιρό ξαποσταίνει..." Και όταν σε αυτή την αναγέννηση, σήμερα ποιοτική και αύριο ποσοτική, συμμετέχουν παραγωγοί του μεγέθους και του κύρους του Μπουτάρη, του Κυρ-Γιάννη, του Γεροβασιλείου, του Αβαντίςς, του Νίκου Λαζαρίδη, εσείς πουλήστε τα πολύ καλά κρασιά που αντιπροσωπεύετε στο εξωτερικό -είναι και αυτό μεγάλη συμβολή- αλλά ... ας "σωπαίνετε σεμνυνόμενοι" για την εσωτερική αγορά στην οποία  δεν μετέχετε... Αφήστε λοιπόν όλους εμάς να κάνουμε τη δουλειά μας,όπως εμείς σας αφήνουμε ανενόχλητους να κάνετε τη δική σας!

Και κάτι που θα πρέπει να ξέρετε... δεν το λέω εγώ, είναι βασικός κανόνας των αγορών: Χωρίς εσωτερική αγορά, δεν υπάρχει εξωτερική. Βάλτε το καλά στο μυαλό σας όλοι πριν κάνετε τις επόμενες "θανατερές" αλλά και θανατηφόρες δηλώσεις για το ελληνικό κρασί και για το ηθικό όσων προσπαθούν και συμμετέχουν στην προσπάθεια αναγέννησής του...


Μοιραστείτε το άρθρο: