H επιβίωση του ισχυρότερου; Όχι για το Wine Mosaic

H επιβίωση του ισχυρότερου; Όχι για το Wine MosaicΑπό τον Γ. Μιχαήλο


Survival of the fittest… Και η αλήθεια είναι πως η επιστημονική θεωρία του Δαρβίνου περί φυσικής επιλογής και επιβίωσης του ισχυρότερου έχει και κοινωνικές προεκτάσεις. Μόνο που από ότι φαίνεται στις μέρες μας η πιο πρόσφατη χρήση του κοινωνικού Δαρβινισμού συνίσταται περισσότερο στην εξολόθρευση των «αδύναμων», στην πλήρη απόρριψη του λεγόμενου κράτους πρόνοιας υπέρ των ασθενέστερων κοινωνικά τάξεων και στην επικράτηση εν μέσω κρίσης ενός ατομικιστικού δόγματος του στυλ «Ο θάνατος σου η ζωή μου»…

Και μπορεί στη φύση η επιβίωση του καλύτερα προσαρμοσμένου στο περιβάλλον του να μου ακούγεται πράγματι σαν μια φυσική επιλογή που καθορίζει και αυτό που λέμε εξέλιξη των ειδών, στην κοινωνική του προέκταση όμως η φράση «το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό» φαντάζει στα δικά μου αυτιά περισσότερο για να είμαι ειλικρινής σαν εξόντωση παρά σαν εξέλιξη…

Και βέβαια ερχόμενος στο κρασί, στις περισσότερες περιπτώσεις είναι εξαιρετική εμπειρία να έχεις στο ποτήρι σου ένα Cabernet Sauvignon από το κτήμα Κατσαρού ή ένα Αυστραλέζικο Cyril Henschke από την άλλη μεριά του πλανήτη, ή φυσικά ένα Chateau αλλά…

Υπάρχει πάντα ένα αλλά και αυτό έχει να κάνει με την επικράτηση σε παγκόσμιο επίπεδο ελάχιστων ποικιλιών, ανάμεσα τους Cabernet Sauvignon, Merlot, Chardonnay, Pinot Grigio, που έχουν μειώσει σε τεράστιο βαθμό αυτό που οι Άγγλοι ονομάζουν diversity (ποικιλομορφία) τόσο στο αμπέλι όσο και στο ποτήρι μας.

Γύρω στις 1400 ποικιλίες έχει αποτυπώσει η Jancis Robinson στη βίβλο των ποικιλιών, Wine Grapes… Αναρωτιέμαι μέσα μου αν ακόμα και εγώ μετά από χρόνια μελέτης, μπορώ να φέρω στο μυαλό μου πάνω από 60-80 διαφορετικά ονόματα επιτόπου όπως κάθομαι και γράφω. Και για να είμαι ακόμα πιο ξεκάθαρος μόλις 20 ποικιλίες αποτελούν περίπου το 80% της έκτασης του παγκόσμιου αμπελώνα. Οι υπόλοιπες 1380 περίπου που αναφέρονται στο βιβλίο, στριμώχνονται για να καταλάβουν μόλις το 20% που απομένει.

Ακούγεται λογικό… Το ανθεκτικό, ευκολοπροσάρμοστο, αξιόπιστο, επικερδές Chardonnay που οπουδήποτε και αν φυτευτεί στον πλανήτη καταφέρνει να δώσει πολύ καλά αποτελέσματα και κέρδος στον παραγωγό, έχει επικρατήσει σε βάρος άλλων ποικιλιών. Σκέφτομαι επίσης μια κουβέντα που είχα λίγο καιρό πριν με τον Χρήστο Ζαφειράκη γύρω από τη Λημνιώνα. Ο Χρήστος είναι ένας από τους δύο παραγωγούς μαζί με το κτήμα Θεόπετρα που αυτή τη στιγμή εμφιαλώνουν μια μονοποικιλιακή έκδοση της τόσο σπάνιας ποικιλίας. Μου έλεγε χαρακτηριστικά πως η εγκατάλειψη της Λημνιώνας δεν είχε να κάνει καθόλου με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του σταφυλιού, αλλά με το γεγονός ότι ήταν πολύ δύσκολη στην καλλιέργεια. Μετά την φυλλοξήρα οι παραγωγοί της περιοχής προτίμησαν να φυτέψουν τα αμπέλια τους με το πολύ ποιο ανθεκτικό, αλλά και επικερδές λόγω τσίπουρου, Μοσχάτο Αμβούργου… Έτσι αυτή τη στιγμή μόλις 200 εκτάρια είναι φυτεμένα σε ολόκληρη την Ελλάδα (και συνεπακόλουθα και σε ολόκληρο τον κόσμο) με αυτόν τον σπάνιο οινικό θησαυρό.

Πόσο περισσότερο φτωχός θα ήταν ο κόσμος μας χωρίς την λεοπάρδαλη Αμούρ, τον ελέφαντα της Σουμάτρας, τα πανέμορφα Πάντα, ή την τίγρη της Νότιας Κίνας, ζώα που απειλούνται με εξαφάνιση στις μέρες μας και που γίνονται τεράστιες προσπάθειες να διασωθούν;

Ευτυχώς για τον αμπελώνα της Μεσογείου και την διατήρηση μιας πολύ σπουδαίας κληρονομιάς, με υπέροχες ποικιλίες που δεν συναντάς πουθενά αλλού στο κόσμο έχει ξεκινήσει ένα project που φέρει το όνομα Wine Mosaic και έχει ως σκοπό να προασπίσει την διαφορετικότητα, προστατεύοντας και προωθώντας τις γηγενείς ποικιλίες της Μεσογείου. 300 από αυτές έχει η μόνο Ελλάδα, εκ των οποίων ελάχιστες έχουν κάποια σημαντική εμπορική σημασία. Και αν σας φαίνονται πολλές τότε μια ματιά στη γειτονική Ιταλία ανεβάζει τον αριθμό στο διπλάσιο, ενώ η Πορτογαλία από τη μεριά της θεωρείται ένα Jurassic Park με αυτόχθονες ποικιλίες. Το project Wine Mosaic βασίζεται σε δυο βασικούς άξονες. Αφενός μεν είναι η δημιουργία των προϋποθέσεων που θα διασφαλίσουν τη διατήρηση, αναβίωση και αύξηση των ποιοτικών κρασιών που παράγονται από αυτές και αφετέρου η αύξηση της αναγνωρισιμότητας και κατανάλωσης ανάμεσα στους ανθρώπους που αγοράζουν κρασί.

Αυτή η ενθάρρυνση της διαφορετικότητας είναι σημαντική… Αν θέλουμε το κρασί να συνεχίζει να μας εξιτάρει, να μας ενθουσιάζει, να μας εκπλήσσει είναι σημαντικό να βάλουμε στις ζωή μας ποικιλίες όπως το Μαυροτράγανο, η Λημνιώνα, το Λημνιό, ο Αυγουστιάτης, το Γουστολίδι αλλά και το Carricante, το Nerello Mascalese, τη Mencia, το Albarino και τόσες πολλές…

Η τελευταία σημαντική παρουσία του Wine Mosaic ήταν στο Digital Wine Communications Conference στο οποίο συναντήθηκαν περίπου 250 επαγγελματίες και οινόφιλοι από ολόκληρο τον κόσμο, με μεγάλη επιρροή ειδικά σε αυτό που λέμε οινική επικοινωνία και internet. Εκεί η παρουσία της Ελλάδας και ειδικότερα η τρίλιτρη παλαιωμένη Ραψάνη του Τσάνταλη από τη χρονιά του 1999 και τις αυτόχθονες ποικιλίες Ξινόμαυρο, Σταυρωτό και Κρασάτο σε ισόποσες δόσεις, μάγεψε τον wine expert Pano Kakaviato και όλους όσους τη δοκίμασαν. Ασυναγώνιστη φρεσκάδα, καθαρότητα έκφρασης και ιδιαίτερος χαρακτήρας για ένα κρασί που ξεκουραζόταν για πάνω από 10 χρόνια στη φιάλη.

Αυτή είναι η προσφορά της Ελλάδας στο παγκόσμιο οινικό γίγνεσθαι. Ένα απίστευτο μωσαϊκό σπάνιων ποικιλιών που κάνουν περισσότερη συναρπαστική την ενασχόληση οποιουδήποτε με το κρασί. Τι λέτε είστε για ένα ποτήρι Μαυροτράγανο του Σιγάλα, μια φιάλη από το Κατσανό του Γαβαλά ή μια Επιλεγμένη Ραψάνη του Τσάνταλη από τη λίστα μας;


Στην υγειά σας και καλή εβδομάδα



Γρηγόρης Μιχαήλος
Γρηγόρης Μιχαήλος AIWS
(Associate Member in the Institute of Wines & Spirits)
Wine Educator & Consultant

 

Μοιραστείτε το άρθρο: