Φελλός ή Βιδωτό Πώμα;

Με τρία όμως βασικά πλεονεκτήματα: την αποδεδειγμένα άριστη συμπεριφορά του κατά την βαθιά παλαίωση κρασιών, την αίσθηση του ποιοτικού κρασιού που δίνει στον καταναλωτή, και το "τελετουργικό" του ανοίγματος της φιάλης.

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: Ο φελλός είναι μαζί μας σχεδόν απο τότε που η γυάλινη φιάλη άρχισε να χρησιμοποιείται για το κρασι: δηλαδή από το 1400 περίπου, ενώ μετά το 1600 ουσιαστικά κυριάρχησε στον πωματισμό του κρασιού, αντικαθιστώνταε τα μέχρι τότε γυάλινα, υφασμάτινα ή δερμάτινα πώματα. Το βιδωτό πώμα, αντίστοιχα, είναι μαζί μας από το 1964! Μόλις 54 χρόνια, και σε πραγματική, εμπορική χρήση από το 1972 περίπου, μέσω της εταιρείας που παρήγαγε το πώμα Stelvin που του χάρισε και το όνομά του! Πρώτη χρήση του πώματος Stelvin έγινε από το Ελβετικό οινοποιείο Hammel το 1972.

Και από τότε βελτιώθηκε πολύ, κατακτώντας σιγά-σιγά όλα τα "κάστρα" του φελλού, όσα ήταν δηλαδή πλεονεκτήματα για το φελλό

Το τελευταίο πλεονέκτημα του φελλού που κατακτήθηκε από το βιδωτό πώμα είναι η μικροοξυγόνωση, o αερισμός του κρασιού. Ο φελλός επιτρέπει την είσοδο μιας πολύ μικρής ποσότητας αέρα, που πιστεύεται ότι συμβάλλει θετικά στην παλαίωση του κρασιού. Και γι'αυτό θεωρείται απαραίτητος σε κρασιά premium που πρόκειται να υποστούν βαθιά παλαίωση.

Σήμερα διατίθενται στην αγορά βιδωτά πώματα με ελεγχόμενη διείσδυση αέρα στη φιάλη. Και μάλιστα σε διαφορετικά ποσοστά! Που σημαίνει ότι αυτή η ανεξέλεγκτη είσοδος του αέρα στη φιάλη που επιτρέπει ο φελλός έρχεται πια μέσω του βιδωτού πώματος στον έλεγχο του οινοποιού.

Εν τούτοις, το πως παλαιώνει ένα κρασί με βιδωτό πώμα σε μεγάλο βάθος χρόνου δεν έχει δοκιμαστεί! Έχει αποδειχθεί ότι το βιδωτό πώμα επιτρέπει την παλαίωση του κρασιού, αλλά οι συστηματικές δοκιμές με πώματα ελεγχόμενης διείσδυσης έχουν βάθος μόλις πάνω από την 15ετία! Και σε συγκρίσεις ίδιου κρασιού με φελλό και βιδωτό πώμα, και τα δυο κρασιά παλαιώθηκαν σωστά, αλλά εμφάνισαν διαφορετικά χαρακτηριστικά!

Έχουν όμως όλα αυτά πραγματικά σημασία για τον μέσο καταναλωτή και φίλο του κρασιού; Θα απαντήσω κατηγορηματικά όχι: πάνω από το 98% των κρασιών παγκοσμίως, καταναλώνεται μέσα στην πρώτη εβδομάδα από την στιγμή που ο τελικός πελάτης θα αγοράσει τη φιάλη! Και σε αυτά το μόνο που ζητείται είναι η αποφυγή διείσδυσης αέρα και η διατήρηση της φρεσκάδας και των αρωμάτων του κρασιού, πράγματα που το βιδωτό πώμα πετυχαίνει απόλυτα!

Τι έμεινε λοιπόν στο φελλό εκτός από τα μειονεκτήματα;

Η αποδεδειγμένη ικανότητά του να συμβάλλει στην πολυετή παλαίωση premium κρασιών, και... το τελετουργικό! Όλη αυτή η τόσο γοητευτική διαδικασία του ανοίγματος ενώπιον του πελάτη, η "παράδοση" του φελλού σε αυτόν, που αποτελεί σημαντικό μέρος του τελετουργικού του σερβιρίσματος, δίνει στο κρασί την αξία που αρμόζει στην τιμή του αλλά και στα χρόνια που παρέμεινε στη φιάλη.

Είναι προφανές όμως πια οτι μια τέτοια διαδικασία για κρασιά φθηνά είναι επιεικώς γελοία.

Σήμερα η δημοφιλία του βιδωτού πώματος συνεχώς αυξάνεται. Υπάρχουν χώρες, όπως η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία, που το έχουν υιοθετήσει ολοκληρωτικά, και άλλες -οι περισσότερες του λεγόμενου «Νέου Κόσμου»- στις οποίες το βιδωτό πώμα τείνει να κυριαρχήσει.

Τι γίνεται όμως στην Ελλάδα;

Η Ελλάδα, αργά μεν αλλά σταθερά υιοθετεί το βιδωτό πώμα. Ιδιαίτερα στα φρέσκα λευκά, έχουν γίνει σημαντικά βήματα από αρκετούς και σημαντικούς οινοποιούς. Εν τούτοις, παραμένει η αίσθηση του "φθηνού" κρασιού στο κοινό για τα κρασιά με βιδωτό πώμα. Το κοινό χρειάζεται πληροφόρηση από όλους.

Μην "φοβάστε" λοιπόν το βιδωτό πώμα. Για τα κρασιά που καταναλώνουμε καθημερινά, για τα κρασιά που θα πιούμε σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, μόνο πλεονεκτήματα έχει. Και ασφαλώς αποτελεί το μέλλον στον πωματισμό του κρασιού.



Στην υγειά σας!


Τάσος Πικούνης