Μιλώντας για την Μανδηλαριά

Μιλώντας για την Μανδηλαριά
Από την Μαριάννα Μακρύγιαννη AIWS

Μαντηλάρι στην Κρήτη, Αμοργιανό στην Ρόδο, Παριανό στην Πάρο, Κουντούρα μαύρη σε πολλές περιοχές της Ελλάδας. Είναι μόνο κάποια από τα ονόματα των κλώνων της ερυθρής ποικιλίας Μανδηλαριά που αποτελεί το πιο διαδεδομένο ερυθρό σταφύλι των νησιών του Αιγαίου πελάγους. Πιθανότατα προέρχεται από τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, έχοντας τις ρίζες της στην αρχαιότητα, αφού την εποχή του Παυσανία συμμετείχε στον φημισμένο Αριούσιο Οίνο.

Πρόκειται για ποικιλία ζωηρή και παραγωγική, ανθεκτική στην ξηρασία και όψιμη. Αγαπά τα ξηροθερμικά κλίματα και γι΄αυτό την συναντάμε κυρίως στα νησιά και ζεστές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας. Τα κρασιά ξεπερνούν το 12,5% αλκοόλ μόνο στις καλύτερες τοποθεσίες και με πολύ φροντίδα. Είναι μία ποικιλία που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ‘άγρια’ καθώς εμφανίζει πολύ βαθύ χρώμα, υψηλή οξύτητα και έντονες τανίνες. Δεν διακρίνεται όμως για το γεμάτο σώμα της και για το αρωματικό δυναμικό και για αυτό επωφελείται από την ανάμιξη με άλλες ποικιλίες στις οποίες όμως χαρίζει απλόχερα τον φαινολικό (χρώμα και τανίνες) της πλούτο. Ο χρόνος εμφανίζεται σαν σύμμαχος της Μανδηλαριάς καθώς έχει δείξει ότι μπορεί να τιθασεύσει τον τανικό χαρακτήρα της. Τα αρώματα της παραπέμπουν σε μαύρα φρούτα, βότανα και γήινες νότες.

Ίσως στο άκουσμα του ονόματος της ποικιλίας, το μυαλό να πηγαίνει αυτόματα στην Κρήτη και όχι άδικα αφού η παρουσία της σε όλο το νησί είναι πολύ σημαντική. Εδώ η Μανδηλαριά καλείται Μαντηλάρι. Ο πιο συνηθισμένος παρτενέρ είναι το Κοτσιφάλι, μία επίσης ερυθρή ποικιλία, που λόγο του υψηλού αλκοολικού βαθμού και του αρωματικού της χαρακτήρα, έρχεται να συμπληρώσει το Μαντηλάρι δημιουργώντας πολύ ενδιαφέρονται χαρμάνια. Τα κρασιά ΠΟΠ Πεζά, ΠΟΠ Αρχάνες και ΠΟΠ Χάνδακας Candia, παράγονται από αυτή την ποικιλιακή σύνθεση. Το Μαντηλάρι χρησιμοποιείται για πολλά ΠΓΕ (Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης) όχι μόνο μαζί με το Κοτσιφάλι (Μπουτάρης Κρητικός Ερυθρός) αλλά και με διεθνείς ποικιλίες με κυριότερο το Syrah. Αν και γενικότερα όπως αναφέρθηκε (Μπουτάρης Κρητικός Ερυθρός) τα κρασιά από Μανδηλαριά επωφελούνται από την ανάμιξη με άλλες ποικιλίες, το μονοποικιλιακό κρασί Λυραράκης Μαντηλάρι "Πλακούρα", αποδεικνύει ότι μπορεί να σταθεί και μόνη της και να δώσει εξαιρετικά ισορροπημένα κρασιά με αισθητές τανίνες, αν καλλιεργηθεί σε ‘προνομιούχες’ τοποθεσίες.

Στην Ρόδο η Μανδηλαριά καλείται Αμοργιανό και συμμετέχει στους ερυθρούς οίνους ΠΟΠ Ρόδος σε ποσοστό τουλάχιστον 70%, όμως τα περισσότερα κρασιά παράγονται μόνο από Μανδηλαριά, καθώς εμφανίζει συνήθως υψηλότερο αλκοόλ συγκρινόμενο με την Κρήτη.

Στην Πάρο η βαθύχρωμη Μανδηλαριά, που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο ποσοστό του αμπελώνα, αναμιγνύεται με την λευκή Μονεμβασιά για την παραγωγή των ερυθρών κρασιών ΠΟΠ Πάρος (Paros Ερυθρός, Paros Reserve). Πρόκειται για την μοναδική Ελληνική Ονομασία Προέλευσης που επιτρέπεται η ανάμιξη λευκών και ερυθρών σταφυλιών για την παραγωγή ερυθρών ΠΟΠ κρασιών. Είναι τόσο πλούσια σε τανίνες και ανθοκυάνες (χρώμα) η ποικιλία που σε αυτό το χαρμάνι το μεγαλύτερο ποσοστό το καταλαμβάνει η λευκή ποικιλία και πάλι τα κρασιά εμφανίζουν βαθύ χρώμα και πλούσιες τανίνες.

Στην Σαντορίνη χρησιμοποιείται για την παραγωγή ροζέ, ερυθρών αλλά και γλυκών κρασιών. Μαζί με τις άλλες ερυθρές ποικιλίες καλύπτουν περίπου το 20% του Σαντορινιού αμπελώνα. Στα ροζέ και τα ερυθρά κρασιά αναμιγνύεται με το Μαυροτράγανο σε δείγματα όπως το Σιγάλας Μαυροτράγανο Μανδηλαριά και το Atlantis Ερυθρός. Η υψηλή οξύτητα της ποικιλίας, ευνοεί την παραγωγή γλυκών κρασιών. Το Απηλιώτης Mezzo είναι ένα υπέροχο γλυκό κρασί από λιαστά σταφύλια Μανδηλαριάς που παλαιώνει για 24 μήνες σε δρύινα βαρέλια.

Σποραδικά συναντάμε την Μανδηλαριά σε όλη την νότια Ελλάδα. Στην Αττική το ξηρό και ζεστό κλίμα της, ευνοεί την καλλιέργεια της και την συναντάμε σε κρασιά όπως το Μυλωνάς Merlot Αγιωργίτικο Μανδηλαριά. Μια νησιώτικη ποικιλία δεν θα μπορούσε να λείπει και από την Εύβοια (Μεθέα Ερυθρός). Η λεγόμενη Μαυροκουντούρα Κύμης, είναι ένα κλώνος της Μανδηλαριάς από την Κύμη με πιο μικρά σταφύλια, πιο σκούρο χρώμα και πιο μαζεμένες τανίνες, που προσπαθεί, με μεγάλη επιτυχία μπορώ να πω, να αναδείξει το Κτήμα Αβαντίς. Το αγαπημένο μας Πλαγιές Γερακιών Ροζέ, παράγεται από 100% Μαυροκουντούρα ενώ το επίσης αγαπημένο Πλαγιές Γερακιών Ερυθρός στην Μαυροκουντούρα προστίθεται ένα μικρό ποσοστό Syrah.


Μια συλλογή σε ένα φινετσάτο χειροποίητο δίσκο και το ερυθρό και το ροζέ και το λευκό Πλαγιές Γερακιών, για να κάνετε την διαφορά με το δώρο σας!


Στην υγειά σας!


Μαριάννα Μακρύγιαννη AIWS

Μοιραστείτε το άρθρο: