Πάμε Κρήτη για φαγητό και κρασί!

Από την Μαριάννα Μακρύγιαννη AIWS

Η Κρητική γαστρονομία είναι σπουδαία και ο πλούτος της ανεξάντλητος. Η κουζίνα της Κρήτης είναι λιτή και απλή, βασιζόμενη στην υψηλή ποιότητα της πρώτης ύλης. Υγιεινή και γευστική, στηρίζεται στο ελαιόλαδο αλλά και σε προϊόντα όπως οι ελιές, τα τυριά, τα αλλαντικά, τα παξιμάδια, τα άγρια χόρτα, τα βότανα, το μέλι, το κρέας και εννοείται το κρασί και τη τσικουδιά. Πάμε λοιπόν να επισκεφθούμε αυτόν τον γαστρονομικό προορισμό, να επιλέξουμε νόστιμα πιάτα, αυτά που κανένας επισκέπτης στο νησί δεν πρέπει να παραλείψει να τα απολαύσει. Έναν προορισμό που έχει και τεράστιο οινικό πλούτο. Και επειδή όπως έχουμε γράψει τα κρασιά που αναπτύχθηκαν σε κάθε τόπο, είναι αυτά που ταιριάζουν με την τοπική κουζίνα, προτείνουμε για κάθε συνταγή δύο κρασιά, από τον συνεχώς αναπτυσσόμενο και πολύπλευρο Κρητικό αμπελώνα.


Ντάκος
Προέρχεται από την Κρήτη και το συναντάμε στα εστιατόρια όλης της χώρας! Είναι εύκολο, νόστιμο και υγιεινό! Αρκεί ένα καλό ελαιόλαδο, μία ώριμη ντομάτα, ένα τυρί και ένα παξιμάδι! Ούτε τηγάνια, ούτε κατσαρόλες! Με ένα ποτήρι δροσερό κρασί δίπλα του έχουμε το απόλυτο καλοκαιρινό γεύμα. Μία ωραία Βηλάνα όπως το Ριζίτης Λευκός του ταιριάζει γάντι! Αλλά και ένα ροζέ όπως το Λυραράκης - Μαντηλάρι Ροζέ θα σταθεί πολύ όμορφα δίπλα στον Κρητικό ντάκο.

Απάκι
Ψαρονέφρι που αρωματίζεται με βότανα, μαρινάρεται σε ξύδι και στην συνέχεια καπνίζεται. Είναι αλλαντικό χωρίς λίπος με έντονη γεύση και αρώματα, που τρώγεται σκέτο αλλά μπαίνει και σε ομελέτες, σε σάλτσες για ζυμαρικά, σε όσπρια και σε πολλές άλλες συνταγές. Λόγω του έντονου χαρακτήρα και της ιδιαίτερης γεύσης του θέλει για παρέα μαλακά ερυθρά κρασιά με μπόλικο φρούτο όπως το Δουλουφάκης - Enotria Ερυθρός, αλλά και το φρέσκο και ευκολόπιοτο Ριζίτης Ερυθρός. Τα ίδια κρασιά θα συντροφεύσουνε και τα κρητικά λουκάνικα που επίσης φτιάχνονται με ξύδι.

Χοχλιοί μπουμπουριστοί
Σαλιγκάρια δηλαδή, που τηγανίζονται με χοντρό αλάτι και δεντρολίβανο και σβήνονται με ξύδι. Έδεσμα με φανατικούς φίλους και φανατικούς εχθρούς. Είναι πιάτο με λιπαρότητα που ισορροπείται από το ξύδι, με γήινο και βοτανικό χαρακτήρα, που ταιριάζει πολύ ωραία με τον βοτανικό χαρακτήρας που βγάζει το γηγενές Δαφνί (Δαφνί Λυραράκη), ενώ θα δέσει όμορφα και με ένα ροζέ κρασί όπως το Δουλουφάκης - Enotria Ροζέ.

Ντολμάδες
Δεν θα ξεχάσω ποτέ μία επίσκεψη στο οινοποιείο του Νίκου Δουλουφάκη που φύγαμε από το χωριό Δαφνές και πήγαμε στους αμπελώνες στην καρότσα ενός αγροτικού. Εκεί μέσα στους αμπελώνες είχε στρωθεί ένα τραπέζι με υπέροχα τοπικά φαγητά! Από όλα αυτά, αυτά που νιώθω ότι έχω ακόμα την γεύση τους στο στόμα μου είναι τα μικρά ντολμαδάκια με την ντομάτα, το κρεμμύδι και τα μυρωδικά ( πολλοί προσθέτουν και αγκινάρες όταν είναι η εποχή τους). Ο συνδυασμός με το Δουλουφάκης - Dafnios Λευκός ήταν συγκλονιστικός! Ωραία θα ταιριάξουν και με ένα αρωματικό κρασί όπως το Ψίθυρος Λευκός.

Μαραθόπιτες
Τα χόρτα είναι βασικά συστατικά της κρητικής διατροφής. Ανάμεσα σε αυτά και ο μάραθος που χρησιμοποιείται συχνά σε πίτες μαζί με άλλα χόρτα χαρίζοντας το άρωμα του. Οι μαραθόπιτες είναι μικρές στρογγυλές πιτούλες που τηγανίζονται αφού πρώτα γεμιστούν με χόρτα όπου κυριαρχεί ο μάραθος. Τα λευκά κρασιά από γηγενείς ποικιλίες όπως το Πλυτό (Λυραράκης - Πλυτό "Ψαράδες") και το Βιδιανό (Βιδιανό Διαμαντάκης), θα συνοδεύσουν πολύ όμορφα αυτές τις πιτούλες.

Γαμοπίλαφο
Πιλάφι κρητικό που δεν λείπει από τους γάμους και τις γιορτές αλλά και από το μενού κάθε κρητικού εστιατορίου. Φτιάχνεται από ρύζι, στακοβούτυρο και κρέας όπως το ζυγούρι ή γίδα και τον ζωμό του, ενώ συχνά χρησιμοποιούνται και άλλα ήδη κρέατος όπως ο κόκορας. Μπορεί να συνδυαστεί με ένα ωραίο Λιάτικο όπως το Πετάλι αλλά και με ένα πλούσιο λευκό όπως το Ένστικτο Λευκός.

Αρνάκι φρικασέ με σταμναγκάθι
Αν και το σταμναγκάθι το βρίσκουμε σε αρκετές περιοχές της νότιας Ελλάδας έχει ταυτιστεί με την Κρήτη όπου χρησιμοποιείται σε πολλές συνταγές. Μία από αυτές και το αρνάκι φρικασέ με λίγο λεμονάκι (κάποιοι βάζουν αυγολέμονο, άλλοι θεωρούν ότι θα σκεπάσει τις γεύσεις του χόρτου και του κρέατος). Αν και το αρνάκι είναι κόκκινο κρέας λόγω του χόρτου και του λεμονιού θα πάμε σε λευκά κρασιά από τοπικές ποικιλίες όπως το Λυραράκης - Βηλάνα 2019 και το Λύχνος Βιδιανό.

Σκιουφιχτά
Τα σκιουφισχτά είναι φρέσκα χειροποίητα ζυμαρικά που σερβίρονται με στακοβούτυρο και πασπαλίζονται με κάποιο τυρί. Αν και μπορούν να συνδυαστούν με πολλές σάλτσες και άλλα υλικά, ακόμα και η πιο ‘απλή’ εκδοχή με το βούτυρο και τυρί μόνο, είναι πολύ πλούσια σε γεύση αλλά και σε θερμίδες. Ένα πληθωρικό Βιδιανό με επίδραση δρυός όπως ο Άσπρος Λαγός Δουλουφάκη, θα αναδείξει ακόμα περισσότερο αυτό το πιάτο όπως και το πολύπλοκο και επίσης ‘βαρελάτο’ Nostos Roussanne.

Αντικριστό
Οφτό ή αντικριστό, αρνί συνήθως που ψήνεται γύρω (αντικριστά) από την φωτιά. Συχνά το μόνο που προστίθεται είναι χοντρό αλάτι. Η δυσκολία της ΄συνταγής’ είναι να φτιαχτεί η φωτιά που γύρω από αυτή θα στηθεί το κρέας για να ψηθεί, ενώ η γεύση του στηρίζεται στην νοστιμιά του κρέατος και στον καπνιστό χαρακτήρα που αποκτά. Τα ερυθρά κρασιά όπως το Διαμαντόπετρα και το Manousakis Nostos - Blend θα κάνουν καλή παρέα σε αυτό το μπελαλίδικο αλλά πεντανόστιμο κρέας.

Χανιώτικη τούρτα
Όχι δεν φτάσαμε στα γλυκά! Παραμένουμε στα αρμυρά και μιλάμε για μία τούρτα από κρητικά τυριά, στάκα και αρνί, μία πλούσια και ιδιαιτέρως νόστιμη κρεατόπιτα δηλαδή. Θα την απολαύσουμε με ευγενικά ερυθρά κρασιά με αρκετό φρούτο και φρεσκάδα όπως το Δουλουφάκης - Dafnios Ερυθρός από Λιάτικο και το Λυραράκης - Κοτσιφάλι.

Καλιτσούνια
Κλείνουμε με ένα επιδόρπιο που βασίζεται σε ζύμη, βούτυρο, κάποιο όξινο και αλμυρό τυρί, στο μέλι και στην κανέλα! Αν και έχουν μέλι δεν είναι πολύ γλυκά καθώς η γλύκα ισορροπείται από την αλμύρα και την οξύτητα των τυριών. Δεν θα πάμε λοιπόν στα πιο γλυκά κρασιά αλλά σε ημίξηρες ή ημίγλυκες εκδοχές. Θα μπορούσαμε να δοκιμάσουμε ένα ημίγλυκο και ημιαφρώδες κρασί όπως το Κρητικό ZaZaZu. Σε κρασιά με απαλή γλυκύτητα θα στραφούμε και προς τις σφακιανές πίτες που είναι λίγο πιο ελαφριές.


Στην υγειά σας!

Μαριάννα Μακρύγιαννη AIWS