Έχουμε γίνει όλοι παπαράτσι του ...εαυτού μας...

Έχουμε γίνει όλοι παπαράτσι του ...εαυτού μας...
Από τον Τ. Πικούνη

Λοιπόν... σήμερα θα ξεκινήσω κάπως ανάποδα: Από το τέλος, αντικρούοντας την κατηγορία που σίγουρα θα μου προσάψετε όταν διαβάστε το άρθρο αυτό. Ποιά κατηγορία; Αυτή του λαϊκισμού.

Το λεξικό Cambridge ορίζει το λαϊκισμό ως «πολιτική ιδέα και δράση που στοχεύει στην αντιπροσώπευση των επιθυμιών και των αναγκών του απλού λαού». Και ακόμα: «Κοντινές έννοιες είναι η δημαγωγία, η κολακεία των αδυναμιών και ελαττωμάτων του λαού και η υιοθέτηση θέσεων και τάσεων που τον ευχαριστούν και απαντούν στο συναίσθημά του χωρίς να τον ωφελούν ή που να τον βλάπτουν μακροπρόθεσμα, με μοναδικό πάντα σκοπό την εξασφάλιση της εύνοιάς του»

Με βάση τους ορισμούς αυτούς, σήμερα θα λαϊκίσω (αδόκιμη η έκφραση, αλλά έχει πια επικρατήσει)... μερικώς. Που σημαίνει, ναι, θα "αντιπαραβάλω τα συμφέροντα και τις επιθυμίες της μάζας του λαού ενάντια στις ελίτ", και θα "προβάλλω την μειονεκτική θέση του λαού απέναντι στους "εκλεκτούς", αλλά χωρίς κανένα "ίδιον όφελος", μάλλον με προσωπική ζημία, αν αναλογισθεί κανείς τη δουλειά που κάνω. Και χωρίς να επιδιώξω την εύνοιά σας... τι να την κάνω άλλωστε.

Αλλά, ας επανέλθουμε στην αρχή: Και πρώτα απ' όλα, πως "μου ήρθε" ετούτο το άρθρο.

Μα... από τα όσα διαβάζω στα κοινωνικά δίκτυα, και κυρίως στο Facebook. Ειδικά στο Facebook. Ειδικότερα στις αναρτήσεις που χαρακτηρίζονται από αυτούς που τις γράφουν "Δημόσιες", και μπορεί να τις δει οποιοσδήποτε. Γιατί το γράφω; Απλά γιατί πιστεύω ότι η αναλγησία απέναντι σε όσους σήμερα δοκιμάζονται σκληρά από την κρίση, έχει πια φτάσει σε απαράδεκτα επίπεδα. Ιδιαίτερα –πάλι- στο Facebook.

Υπάρχουν σήμερα άνθρωποι, οικογενειάρχες, που αδυνατούν να εκπληρώσουν το στοιχειώδες καθήκον τους προς την οικογένειά τους: Να θρέψουν τα μέλη της. Και υπάρχουν άνθρωποι την ίδια στιγμή, που μέσα στην τεράστια οικονομική κρίση, μπορούν να διαθέσουν μια μικρή περιουσία για να απολαύσουν ένα γεύμα σε ένα από τα "μοδάτα" εστιατόρια, με τη συνοδεία πανάκριβων γαλλικών κρασιών. Δεν λέω... δικαίωμά τους. Δεν θα ηθικολογήσω λέγοντας τα γνωστά περί του έχοντος δύο χιτώνας κλπ κλπ. Ελάχιστοι δίνουν τον δεύτερο ή τον ...εικοστό χιτώνα τους σε αναξιοπαθούντες. Ούτε θα μιλήσω για λαμόγια, απατεώνες κλπ. γιατί η πλειοψηφία των ανθρώπων που απέκτησαν περιουσία ήταν σκληρά εργαζόμενοι επαγγελματίες, επιχειρηματίες, επενδυτές κλπ, που έχουν κάθε δικαίωμα να απολαύσουν αυτά που απόκτησαν. Ναι, ακόμα και σήμερα...

Δεν είναι η κτήση των πολυτελών καταναλωτικών αγαθών που σοκάρει. Είναι η δημοσιοποίηση της ανάλωσής τους. Και σήμερα πιστεύω ότι δεν έχει κανείς το δικαίωμα να την διαλαλεί δημόσια! Ιδιαίτερα στο Facebook, όπου η έκκληση για βοήθεια κάποιου ανθρώπου που δεν έχει να θρέψει την οικογένειά του, κάποιου που κυριολεκτικά λιμοκτονεί έχοντας χάσει τη δουλειά του, βρίσκεται κολλητά με τις "εντυπώσεις" ενός gourmet, ή τις προκλητικές περιγραφές κάποιου γευσιγνώστη, για γεύματα εκατοντάδων ευρώ, με εξεζητημένα φαγητά, σπάνια κρασιά κλπ κλπ.

Κάποτε οι κρίσεις, αναφορές, αναλύσεις περί gοurmet φαγητών, μοδάτων εστιατορίων περιορίζονταν σε εξειδικευμένα περιοδικά ή και περιοδικά lifestyle, που όποιος ήθελε να "εμβαθύνει" στο χώρο των Gourmet απολαύσεων, πλήρωνε το αντίτιμο. Ήταν επιλογή του να τα αγοράσει... Σήμερα όμως, το να βλέπει κανείς αυτές τις αναφορές, δεν είναι επιλογή του... είναι μέρος του τεράστιου billboard, αυτής της συνεχώς ανανεούμενης ηλεκτρονικής αφίσας, περιοδικού, προσωπικού ημερολογίου, τεράστιας θεατρικής σκηνής σε κοινή θέα, όπου οι ηθοποιοί εναλλάσσουν ρόλους με τους θεατές, οι συγγραφείς με τους αναγνώστες με εξωφρενικούς ρυθμούς. Του Facebook, που έχει γίνει αναπόσπαστο τμήμα της καθημερινής ζωής εκατοντάδων εκατομμυρίων σε όλο τον κόσμο και αρκετών εκατομμυρίων Ελλήνων.

Εκεί, σε ένα εκπληκτικό και απόλυτα αδόμητο αχταρμά, μπορεί να δει κανείς φιλοσοφικές αναλύσεις ανακατεμένες με πολιτικά υβρεολόγια... εκκλήσεις ανθρώπων που έχουν χάσει τα πάντα δίπλα σε προκλητικές εκδηλώσεις πλούτου... την καθημερινή αγωνία της εξασφάλισης του επιούσιου για κάποιους να βρίσκεται αμέσως πριν από την αγωνία κάποιων άλλων για το αν ο τάδε chef θα ...αλλάξει "στέκι" ή ο δείνα γευσιγνώστης έφαγε το μαρεγκάκι καρότου με κρεμμύδι-κάρυ και τσιπς πατάτας και halibut στο "Ναό της Γεύσης". Ή κάποιων άλλων που βρίσκουν το μενού των 200 ή 300 ευρώ λογικό, αφού η "σχέση ποιότητας/τιμής είναι εξαιρετική"...

Το όνομα του παιγνιδιού ονομάζεται πρόκληση. Ή αν θέλετε, κοινωνική αναλγησία. Και η οργή κάποιων είναι απόλυτα δικαιολογημένη. Όχι οργή για την οικονομική ανισότητα -αυτή υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει όσο υπάρχουν άνθρωποι-, αλλά οργή για την ασύδοτη δημόσια επίδειξη. Για την αδιαφορία αν ο διπλανός μας που ψάχνει πια στα σκουπίδια μας βρίσκει πεταμένο "παντεσπάνι"...

Είναι η ηθική της σημερινής "μεσαίας τάξης"-ή όσων έχουν απομείνει σε αυτή... που δεν είναι κάποια αστική τάξη με στέρεα ηθικά ερείσματα και κανόνες, αλλά μια τάξη κυρίως νεόπλουτων, που χωρίς την "ανακοίνωση" και δημοσιοποίηση του πλούτου τους αισθάνονται ουσιαστικά ανύπαρκτοι. Είναι η τάξη που έχει αναγάγει τους μάγειρες σε super stars, τους bartenders σε ...mixologists και τα gourmet εστιατόρια που λατρεύουν το less is more του κάποτε κραταιού μοντέρνου κινήματος– (σήμερα, την εποχή του post-modern!), κάτι σαν ναούς της γεύσης…

Το Facebook είναι ασφαλώς ο αδιαφιλονίκητος παράδεισος της διαφήμισης, είτε κάποιοι το αντιλαμβάνονται είτε όχι (παραμένοντας λάτρεις του "χαρτιού"). Οι αριθμοί βλέπετε είναι καταλυτικοί. Στο Facebook θα διαφημιστούν -άμεσα ή έμμεσα- όλα τα προϊόντα, φθηνά, ακριβά ή και πανάκριβα. Και καλά θα κάνουν! Γιατί δεν είναι η διαφήμιση των ακριβών, εξεζητημένων ίσως καταναλωτικών προϊόντων που σοκάρει... είναι η ασύδοτη επίδειξη και η ανακοίνωση της ανάλωσής τους. Είναι οι άδειες φιάλες των διαφόρων πανάκριβων γαλλικών Chateau που φιγουράρουν σε κακοφωτισμένες θεόστραβες φωτογραφίες από «κινητό» κάποιων «γευμάτων»... είναι τα υπολείμματα κομψών gourmet πιάτων σε μοδάτα εστιατόρια που καταγράφουν την παρουσία του «φωτογράφου» σε αυτά... "Είμαι τώρα στη Σπονδή" διαλαλεί για λογαριασμό μας το Foursquare, κάτι σαν "ξέρετε… πηγαίνω και εγώ εκεί". Το smartphone μας έχει κάνει όλους παπαράτσι του ...εαυτού μας, αδίστακτους εισβολείς και δημοσιοποίησης της δικής μας ζωής...

Την εποχή του Αριστοτέλη Ωνάση, που επιδείκνυε τον πλούτο του με κάθε τρόπο, σε κάθε ευκαιρία και σε κάθε μέσο της εποχής, υπήρχαν αρκετές δεκάδες Ελλήνων εφοπλιστών πολύ πλουσιότεροι από τον Ωνάση, που ζούσαν μια εξ' ίσου πολυτελή αν όχι πολυτελέστερη ζωή μακριά όμως από τα μάτια και τις φωτογραφικές μηχανές των "παπαράτσι", χωρίς να προκαλούν... γιατί απλά δεν είχαν την ανάγκη του προσφυγόπουλου από τη Σμύρνη να "αποδείξουν" ότι κατάφεραν κάτι...

Κρατήστε τις «μεγάλες» σας απολαύσεις ιδιωτικές... η πρόκληση και η ματαιοδοξία δείχνουν απλά ένα χαμηλό επίπεδο, ένα νεοπλουτισμό και τίποτα παραπάνω. Μπορείτε -και θα πω ότι έχετε το απόλυτο δικαίωμα- να ξοδέψετε όποιο ποσό θέλετε για να απολαύσετε ένα Γαλλικό Chateau με τους φίλους σας σε ένα gourmet εστιατόριο ή στο σπίτι σας. Σας διαβεβαιώνω όμως ότι δεν θα γίνει μικρότερη η απόλαυσή σας αν ΔΕΝ δημοσιοποιήσετε το "κατόρθωμά" σας! Σας διαβεβαιώνω επίσης ότι κανείς δεν σας θαυμάζει: Κάποιοι σας φθονούν, κάποιοι άλλοι θα εξαγριωθούν μαζί σας, και μια μικρή -αλλά σημαντική- ομάδα ατόμων απλά σας λυπάται. Ιδιαίτερα οι πραγματικοί φίλοι του κρασιού, ή οι σημαντικοί οινογνώστες που απολαμβάνουν ένα ποτήρι εξαιρετικό κρασί για αυτό που είναι και όχι γιατί θα τους δουν οι υπόλοιποι. Δημοσιεύστε στο Facebook ότι θέλετε... αλλά μπείτε στον κόπο να σκεφτείτε και αυτούς που βλέπουν τις ανακοινώσεις και τα post σας. Όχι τους φίλους σας, αλλά αυτούς τους "άλλους", εκείνου του "διαφορετ ικού" πια κόσμου που έχει δημιουργηθεί γύρω από τον δικό σας, από ανθρώπους που μπορεί κάποτε να ήταν ακριβώς σαν και εσάς, και που η τύχη, η οικονομική κρίση ή η μοίρα -αν την πιστεύετε- ίσως να φέρει κάποια στιγμή και εσάς στη δική τους σημερινή θέση.

Μάθετε τις δυνατότητες του Facebook... Μπορείτε εύκολα -αν το θέλετε βέβαια- να δημοσιεύετε ΜΟΝΟ για τους φίλους σας, την παρέα σας, η για μια μικρή ή μεγάλη ομάδα που εσείς θα επιλέξετε. Περιορίστε τις δημόσιες ανακοινώσεις σας σε αυτές που όλοι μπορούν να δουν χωρίς να τους δημιουργηθούν συναισθήματα μειονεξίας, ζήλειας ή και δικαιολογημένης αγανάκτησης ή μίσους... Δεν θα χάσετε τίποτα.

Που ξέρετε, μπορεί μακροπρόθεσμα και να κερδίσετε. Η Βαστίλη έπεσε από μια έκρηξη που δημιουργήθηκε από την απύθμενη φτώχεια, με φυτίλι την άγρια πρόκληση. Η φτώχεια υπάρχει και τώρα, η "έκρηξη" μπορεί να έχει πολλές άλλες διεξόδους σήμερα, αλλά ένα είναι βέβαιο: Δεν θέλετε να είστε κάποιος που βοήθησε -έστω και ελάχιστα- στο στρίψιμο του φυτιλιού... Θέλετε;


Τάσος Πικούνης

Μοιραστείτε το άρθρο: