Old Pulteney

Από τον Κ. Κοντογιώργη


Μου φαίνεται οτι έχουμε κάμποσο καιρό να κάνουμε αφιέρωμα σε αποστακτήριο. Αν δεν κάνω λάθος, τελευταία φορά ήταν η αναφορά στο Tamdhu. Σήμερα ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για το

Old Pulteney

Έχουμε πει πολλές φορές οτι υπάρχουν αποστακτήρια που στη συνείδηση του κόσμου είναι κορυφές, χωρίς αυτό να ισχύει παραγματικά, είτε διότι τα τμήματα διαφήμισής τους είναι υψηλού επιπέδου, είτε για τον οποιοδήποτε λόγο. Και υπάρχουν και κάποια άλλα, που αν και θα έπρεπε, πάντα με βάση το έργο που παράγουν, δεν τυχαίνουν της ανάλογης αποδοχής. Ένα από αυτά είναι και το αποστακτήριο, για το οποιο θα μιλήσουμε σήμερα. Σε αυτό το σημείο όμως, έφτασε η ώρα να πούμε

Λίγα λόγια για την ιστορία όπως πάντα

Όπως συμβαίνει με όλα σχεδόν τα αποστακτήρια της Σκωτίας, η ιστορία τους ξεκινάει πολύ πριν αρχίσει η επίσημη, αφού και εδώ, η παράνομη απόσταξη έδινε και έπαιρνε. Στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα ο Sir William Johnson Pulteney ξεκινάει το χτίσιμο της πόλης Wick στην βορειοανατολική Σκωτία, το οποίο και ολοκληρώνεται το 1810. Στο συγκεκριμένο χρονικό σημείο, η πόλη είναι ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια αλιείας στην βόρεια Ευρώπη. Το 1826 χτίζεται και ιδρύεται το αποστακτήριο, το οποίο παίρνει το όνομα του ιδρυτή του. Το 1959 γκρεμίζεται ένα μεγάλο μέρος των εγκαταστάσεων και ξαναχτίζεται από την αρχή, σχεδόν ολοκληρωτικά. Όλα τα χρόνια της ιστορίας του αποτελούσε βασικό συστατικό μέσα στο πολύ γνωστό blend Ballantines, σε βαθμό που ο ρόλος του σαν αποστακτήριο, να εξαντλείται εκεί. Όμως αυτό θα αλλάξει το 1995, όταν γίνεται μέρος της εταιρίας Inverhouse και αναγνωρίζεται μερικώς η αξία του και σαν single malt whisky.

Λίγα ακόμη λόγια

Μέχρι τις 25 Ιανουαρίου του 2013, το Old Pulteney ήταν το βορειότερο αποστακτήριο της ηπειρωτικής Σκωτίας, κάτι το οποίο έπαψε να ισχύει από αυτή την ημερομηνία και μετά, αφού την ίδια μέρα ξεκίνησε την παραγωγή του και το Wolfburn, το οποίο είναι ακόμη βορειότερα. Στο Wick φτάνει κανείς με αρκετή προσπάθεια, αφού ο σιδηρόδρομος περιελίσσεται κατά μήκος της ακτογραμμής, μέσα από εύφορες κοιλάδες, κόβοντας στη μέση τη γη που καταλήγει στη θάλασσα. Σε ένα τόσο άγριο μέρος λοιπόν, εύκολα καταλαβαίνει κανείς την αναγκαιότητα της απόσταξης, πόσο μάλλον όταν στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα η πόλη είχε πάνω από δεκαπέντε χιλιάδες πληθυσμό, στην πλειοψηφία τους ψαράδες, που μόλις γυρνούσαν από τη θάλασσα, ήθελαν να πιούν. Αν λοιπόν λάβουμε υπόψη μας πόσο ιδιαίτερος είναι ο τόπος, καταλαβαίνουμε οτι και στο αποστακτήριο θα υπάρχουν ιδιαιτερότητες. Ξεκινάμε να τις δούμε.

Καταρχάς, ο ένας άμβυκας έχει το μεγαλύτερο δοχείο βρασμού που υπάρχει στη σκωτσέζικη βιομηχανία και εκτός αυτού, ο λαιμός του είναι κομμένος, αφού αλλιώς δεν χωρούσε να μπεί εκεί που έπρεπε. Ο δεύτερος άμβυκας είναι κι αυτός περίεργος, έχοντας όμως άλλη παραξενιά. Ο βραχίονας περιελίσσεται και σταματάει στο σημείο που εισχωρεί σε μια συσκευή διύλισης και στο τέλος μέσα σε έναν οφιοειδή κάδο στον εξωτερικό τοίχο. Εκτός από τους δυο αποστακτήρες, λειτουργούν και έξι δεξαμενές ζύμωσης από ανοξείδωτο ατσάλι, άλλη μια διαφοροποίηση από την συντριπτική πλειοψηφία των αποστακτηρίων της Σκωτίας, που για αυτή τη δουλειά χρησιμοποιούν πεύκο.

Ακόμη λίγα λόγια

Το Old Pulteney έχει και το παρατσούκλι Manzanilla of the North, δηλαδή Μανθανίγια του Βορρά. Αυτό όμως προκαλεί έκπληξη, αφού η μανθανίγια είναι sherry, τη στιγμή που η συντριπτική πλειοψηφία των βαρελιών που χρησιμοποιούνται στην παλαίωση, είναι πρώην βαρέλια bourbon. Η αλήθεια είναι βέβαια οτι βλέποντας το χρώμα, αλλά και δοκιμάζοντας τα περισσότερα από τα ποτά του αποστακτηρίου, εύκολα κανείς θα κατέληγε στο συμπέρασμα οτι μιλάμε για παλαίωση σε βαρέλι sherry, αφού κάτι τέτοιο μαρτυρούν οι γεύσεις και τα αρώματα. Άλλη μια παραξενιά που συμβαίνει στο Old Pulteney είναι οτι κατά τη διάρκεια της ζύμωσης εμφυσάται αέρας μέσα στο γλεύκος, για να διατηρείται η μαγιά σε αιώρηση. Ο προηγούμενος βοηθός διευθυντή, ο Malcom Warring, έλεγε το εξής. Όταν τα μηχανήματα δουλεύουν σαράντα ώρες, στο τέλος αποστάζεις νερό και ζάχαρη. Θα βγάλεις επιπλέον γεύσεις, αλλά θα είναι οι σωστές? Κατά τη γνώμη μου, για να πετύχεις τις σωστές γεύσεις, πρέπει να παρατείνεις χρονικά τη ζύμωση.

Σημαία του αποστακτηρίου αποτελεί το κλασικό Old Pulteney 12 ετών, ένα έξοχο πραγματικά dram, που κάθε σοβαρός πότης πρέπει να δοκιμάσει. Όσο για το εκπληκτικό Old Pulteney 21 ετών, το οτι ψηφίστηκε κορυφαίο whisky στον κόσμο για το 2012, τα μαρτυράει όλα.

Στην υγειά σας


Ο Κυριάκος Κοντογιωργης ασχολείται από το 1992 με τα κρασιά και τα αποστάγματα, είναι ιδιοκτήτης εταιρείας που ασχολείται με την εμπορία των συγκεκριμένων προϊόντων, καθώς επίσης είναι και γνωστός συλλέκτης whisky και cognac. Εχει μόνιμη συνεργασία με όλους τους μεγάλους οίκους δημοπρασιών whisky, όπως Christies, McTears, Bonhams. Η ενασχόληση του για 22 και πλέον χρόνια σε αυτό τον χώρο, του έχει δώσει βαθιά και εμπεριστατωμένη γνώση στο whisky, τόσο σε επίπεδο τεχνικών στοιχείων, όσο και σε επίπεδο ιστορικών λεπτομερειών.

Share: