Εσείς κάνατε το 'σκονάκι' σας σήμερα;‏

Εσείς κάνατε το 'σκονάκι' σας σήμερα;‏ Από τον Γ. Μιχαήλο


Αναρωτιέμαι πως θα ήταν ο οινικός μας κόσμος χωρίς όλες αυτές τις περιγραφές των κρασιών από επαγγελματίες ή μη, του χώρου. Πριν σκεφτείτε ότι... θα ήταν άχρηστες οι υπηρεσίες που προσφέρω στο House of Wine, αφού η γευσιγνωσία αποτελεί βασική μου δραστηριότητα, σας αναφέρω ότι τα tasting notes με πλήρη περιγραφή των αρωμάτων και των επιμέρους χαρακτηριστικών ενός κρασιού, είναι μία σχετικά πρόσφατη συνήθεια.

Έχοντας πλέον πάνω από 500 καταγεγραμμένες γευσιγνωστικές σημειώσεις στο laptop μου, καμιά 60αριά από αυτές, για λογαριασμό του House of Wine, θα έλεγα ότι αποτελεί μια σχεδόν καθημερινή συνήθεια να κρατάω σε αρχείο, όλα σχεδόν τα κρασιά που δοκιμάζω. Εξαιρούνται πλέον, μόνο οι ελάχιστες φορές που δεν βλέπω το κρασί από καθαρά επαγγελματική σκοπιά, αλλά μόνο ως διασκέδαση. Και αν νομίζετε ότι αποτελεί κάποιο είδος φετίχ, ένα χόμπι ανάλογο ας πούμε με την συλλογή γραμματοσήμων, σας πληροφορώ ότι έχω αρκετούς φίλους και γνωστούς, πολύ περισσότερο ‘παθιασμένους’ από μένα, οι οποίοι ανεβάζουν στο δίκτυο του Cellar Tracker, οτιδήποτε δοκιμάσουν. Οι ρυθμοί μάλιστα με τους οποίους το κάνουν είναι ‘χειμαρρώδεις’ και δικαίως ‘υπερηφανεύονται’ για την εκτεταμένη ‘συλλογή’ γευσιγνωστικών σημειώσεων που διαθέτουν.

Με ‘τρώει’ όμως πραγματικά τους τελευταίους μήνες και ειδικά από τότε που άρχισα να γράφω για το House of Wine, άρα και να απευθύνομαι σε ένα ευρύ καταναλωτικό κοινό, το αν μια γευσιγνωστική σημείωση, με δεκάδες πολύπλοκα αρώματα, είναι κάτι το οποίο ενδιαφέρει αυτόν που ονομάζουμε μέσο καταναλωτή. Ακόμα παραπέρα, του κάνει καλό η χρήση πολύπλοκων ή περίεργων όρων, που ακόμα και εμείς οι γευσιγνώστες δεν χρησιμοποιούμε ορισμένες φορές σωστά; (ο κύριος Στεργίδης κάνει μια εξαιρετική τοποθέτηση στο άρθρο του ‘Η γλώσσα του κρασιού’, πάνω στο ζήτημα της ορολογίας). Γιατί καλός και εξαιρετικός ο κύριος Parker, μεγάλη η επιρροή του στο χώρο του κρασιού, αλλά ποιοι πραγματικά καταλαβαίνουν όρους όπως ‘cigar box’ ή ‘earthiness’; Και αν τους αντιλαμβάνονται ως έννοιες, πόσοι πραγματικά μπορούν να εντοπίσουν τέτοιου είδους αρώματα στο κρασί το οποίο δοκιμάζουν; Ήδη από την εποχή που μελέταγα για το Diploma, αισθανόμουν ορισμένες φορές περίεργα όταν σε ένα κρασί, στο οποίο με το ζόρι μπορούσα να ‘ανιχνεύσω’ δύο, το πολύ τρία, αρώματα, ερχόταν κάποιος άλλος και απαριθμούσε δεκάδες άλλα, λες και δοκίμαζε το πιο πολύπλοκο ‘υγρό’ του πλανήτη. Και φαντάζομαι αντίστοιχα, ότι κάθε νέος στο χώρο του κρασιού, μπορεί να αισθανθεί εξαιρετικά άβολα, αν ανοίγοντας μία φιάλη Ασύρτικο, δεν μπορέσει να αντιληφθεί ούτε την ορυκτότητα, ούτε την αίσθηση πέτρας, που τόσο πολύ, οι έχοντες ενασχόληση με τον χώρο, λατρεύουμε να χρησιμοποιούμε. Το γεγονός ότι σε αρκετές περιπτώσεις δεν μπορούμε να εξηγήσουμε πλήρως την έννοια της ορυκτότητας στους άλλους, δεν φαίνεται να αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα χρήσης της, από την πλευρά μας. Επανέρχομαι λοιπόν θέτοντας και πάλι το ερώτημα, μήπως τελικά οι γευσιγνωστικές σημειώσεις αντί να φέρνουν τον κόσμο πιο κοντά στο κρασί, τον απομακρύνουν, κάνοντας τον να αισθάνεται ανεπαρκής;

Όσο ‘παιδιάστικο’ και αν φαίνεται, τα tasting notes, μου θυμίζουν το σκονάκι που κάναμε στα νεανικά μας χρόνια. Ένα σκονάκι το οποίο μάλιστα, δεν μπήκαμε στον κόπο να γράψουμε μόνοι μας, αλλά το δανειστήκαμε από τον καλύτερο μαθητή της τάξης, ο οποίος έκανε όλη τη δουλειά για εμάς. Ωστόσο υποθέτω πως κανείς δεν θα ήθελε να γυρίσουμε πίσω, σε έναν κόσμο χωρίς περιγραφές κρασιών. Όσο και αν με ταλανίζει το θετικό ή αρνητικό αντίκτυπο που μπορούν να έχουν τελικά τα tasting notes στον μέσο καταναλωτή.

φαίνεται ότι η επιρροή τους είναι αναμφίβολα σημαντική. Το βλέπω τόσο από τα σχόλια των φίλων του House of Wine στην ιστοσελίδα, οι οποίοι αναζητούν ‘μανιωδώς’ πληροφόρηση για τα κρασιά, αλλά ακόμα και μέσα από το εστιατόριο, όπου πριν προλάβω να πάω ένα κρασί στο τραπέζι, τα i-phone παίρνουν ‘φωτιά’, με αποτέλεσμα ο πελάτης να έχει πλήρη εικόνα για το κρασί, πριν ακόμα το δοκιμάσει. Εγώ από την δική μου πλευρά, σε αυτές τις περιπτώσεις, στέκομαι να αναρωτιέμαι ποιος είναι ο ρόλος μου μέσα στο εστιατόριο. Ο δε αγαπητός φίλος μου Ηρακλής προχωράει ένα ακόμα βήμα παραπέρα. Την επόμενη μέρα από κάθε επίσκεψη του στο εστιατόριο, μου στέλνει email με κάθε tasting note και βαθμολογία που κυκλοφορεί στο internet για κάθε κρασί που του έβαλα να δοκιμάσει, επιβεβαιώνοντας ‘θριαμβευτικά’ την αξία της εκάστοτε επιλογής. Φαντάζεστε το σοκ του λοιπόν αν ξύπναγε αύριο το πρωί και ως δια μαγείας δεν έβρισκε καμιά περιγραφή στο διαδίκτυο; Πάει όλο αυτό το αίσθημα ασφάλειας, το ‘δίχτυ’, το οποίο προστατεύει από τις κακοτοπιές και από τα ‘άλματα’ στο κενό.

Καταλήγω τελικά ότι κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις οι γευσιγνωστικές σημειώσεις αποτελούν μία εξαιρετική παροχή προς τους καταναλωτές, βοηθώντας τους να αγοράσουν το καλύτερο δυνατό κρασί, στην τιμή που μπορούν να διαθέσουν και στο στυλ το οποίο τους αρέσει. Απαραίτητο στοιχείο ωστόσο κατά τη γνώμη μου, αποτελεί, να μην χρησιμοποιούνται αποκλειστικά ή άκριτα από πλευράς τους. Θα έλεγα αντιθέτως ότι είναι καλύτερο να λειτουργούν απλά ως ‘μπούσουλας’, για το τι πρόκειται να συναντήσουν στο ποτήρι τους. Φυσικά θα έχει τύχει σε αρκετούς από εσάς, μια γευσιγνωστική σημείωση να μην ταιριάζει με την εικόνα που έχετε αποκομίσει οι ίδιοι για το συγκεκριμένο κρασί. Τίποτα το παράξενο αν αναλογιστείτε ότι ακόμα και μεγάλα ονόματα του χώρου, έχουν πολλές φορές διαφωνήσει έντονα, μέσα από τα tasting notes που γράφουν. Κλασικό παράδειγμα αποτελεί η αντιπαράθεση της Jancis Robinson και του Robert Parker, με δύο αντιδιαμετρικά αντίθετες απόψεις σχετικά με την ποιότητα του Chateau Pavie 2003. Κάθε γευσιγνωστική σημείωση είναι απλώς μια προσπάθεια καταγραφής της αίσθησης που αφήνει ένα κρασί σε αυτόν που το δοκιμάζει. Το καλύτερο και πιο ασφαλές που έχετε να κάνετε, είναι να βρείτε κάποιον γευσιγνώστη με τον όποιο έχετε ‘παρόμοιο’ ουρανίσκο και να ακολουθείτε τις κρίσεις του, πάνω στα κρασιά.

Επίσης αν προσπαθούσα να ορίσω μια καλή γευσιγνωστική σημείωση, θα ήθελα αυτή να λειτουργεί ως ορεκτικό το οποίο ανοίγει την όρεξη, για να ανακαλύψει μόνος του ο αναγνώστης, τι είναι τελικά αυτό που του αρέσει. Ποιος εξάλλου θα προτιμούσε μια γυναίκα που δεν μπορεί να εξάψει ή να ιντριγκάρει την φαντασία ενός άντρα, αλλά τα προσφέρει μονομιάς όλα έτοιμα στο πιάτο; Και κάθε φορά όσο και αν προσπαθούμε με άπειρα αρώματα, προφανή ή μη, να περιγράψουμε σχολαστικά και με απόλυτη ακρίβεια ένα κρασί, όσο και αν χρησιμοποιούμε πολύπλοκους όρους σε πολλές περιπτώσεις ακαταλαβίστικους, η μόνη στιγμή που θα έχουμε πετύχει τον στόχο μας, όσοι ασχολούμαστε με το ‘σπορ’, είναι όταν τα γραφόμενα μας προκαλούν στον άλλο τη διάθεση να παρατήσει ότι κάνει εκείνη τη στιγμή, για να απολαύσει το κρασί στο οποίο αναφερόμαστε. Και πιστεύω ότι απλώς μία καταγραφή δεκάδων αρωμάτων, που επιδεικνύει την οσφρητική και γευστική μας ‘υπεροχή’ δεν μπορεί να το καταφέρει. Το κρασί είναι μια ‘ιστορία’ πολύ περισσότερο πολύπλοκη από αυτό. Είναι κάτι, το οποίο όπως πολύ εύστοχα ανέφερε ο κύριος Παπαδάκης, απευθύνεται ταυτόχρονα τόσο στην καρδιά όσο και στο μυαλό.



Γρηγόρης Μιχαήλος
Γρηγόρης Μιχαήλος AIWS
(Associate Member in the Institute of Wines & Spirits)
Wine Educator & Consultant

Μοιραστείτε το άρθρο: