Την Καθαρά Δευτέρα το κατάστημά μας στο Χαλάνδρι θα είναι ανοικτό 10:00-18:00

Πως ορίζεται η "ελληνικότητα" της μπύρας;

Πως ορίζεται η "ελληνικότητα" της μπύρας;Από τον Ν. Ραδίση

Είναι φορές που αναρωτιόμαστε «τι είναι ελληνικό και τι όχι». Είναι στιγμές που σκεφτόμαστε αν πίνουμε ελληνική μπύρα ή μπύρα από το εξωτερικό. Πολλές φορές έχουμε θέσει το ερώτημα «τι είναι ελληνική μπύρα;»

Είναι ελληνική η Amstel, που παρασκευάζεται απ’ την Αθηναϊκή Ζυθοποίια στην Ελλάδα, αλλά είναι Ολλανδική ετικέτα; Είναι ελληνική η Μύθος, που παράγεται στην Βόρεια Ελλάδα, από Έλληνες εργαζόμενους και ενώ είναι ελληνικότατο το όνομα, η ζυθοποιία ανήκει σε πολυεθνική; Είναι ελληνική η Septem που παρασκευάζεται στην Εύβοια, από έλληνες εργαζόμενους, η ζυθοποιία είναι ελληνική, αλλά οι πρώτες ύλες ακόμα και το κριθάρι είναι εισαγωγής; Το ίδιο για την ΕΖΑ, την Κερκυραϊκή, την ZEOS και πολλές ακόμα..

Πρόσφατα διάβασα το βιβλίου του Επίκουρου, απ’ τις εκδόσεις Ίκαρος, με τίτλο «Η νέα ελληνική κουζίνα». Στο βιβλίο, στις αρχές, ο γνωστός κριτικός εστιατορίων και συγγραφέας, αναφέρεται στην ελληνικότητα του αγαπημένου μας, λαχταριστού μουσακά. Θα μου πείτε τι σχέση έχει αυτό; Θα ήθελα να μοιραστώ τις σκέψεις που μου γεννήθηκαν μετά απ’ την ανάγνωση του πρώτου κεφαλαίου «ο μουσακάς και η μεγάλη ελληνική κουζίνα».

Γράφει ο Επίκουρος: «Κι όμως, το περίφημο αυτό πιάτο –όπως και πολλά απ’ τα πιάτα που θεωρούμε «καθαρόαιμα» ελληνικά- δεν είναι τόσο ελληνικό. [..]». Μας αναφέρει τις πιθανές καταβολές τις ονομασίας του και πως ένα ένα τα υλικά εντάχθηκαν στην ελληνική κουζίνα. Γνωρίζουμε πως η μπεσαμέλ που κορυφώνει το ελληνικό αυτό έδεσμα μας ήρθε απ’ την γαλλική κουζίνα (αν διαβάσετε το βιβλίο ή την βιβλιογραφία που αναφέρει ο συγγραφέας θα ανακαλύψετε ακόμα περισσότερα). Για την μελιτζάνα μας λέει ότι ενώ ήταν γνωστή στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία, μάλλον είναι Ινδικής προέλευσης. Για τον κιμά μας ενημερώνει πως η προέλευση του είναι Αραβική ή Περσική. Τέλος η ιστορία της πατάτας μας είναι γνωστή. Αν δεν επέμενε ο Κυβερνήτης της τότε Ελλάδας, Ιωάννης Καποδίστριας, σήμερα δεν γνωρίζουμε αν θα τρώγαμε πατάτες τηγανιτές ή μουσακά;

Και σας απαντώ τώρα. Η σχέση είναι η εξής: Τα υλικά του ελληνικού μουσακά, ιστορικά και παραδοσιακά δεν καλλιεργούνταν στην Ελλάδα. Αρχικά ήταν προϊόντα εισαγωγής. Η σύλληψη της ιδέας του μουσακά, όπως και το όνομα του δεν είναι επίσης απολύτως ελληνικά. Συνεπώς, ο λυκίσκος, το κριθάρι, η μαγιά και γενικά η μπύρα δεν είναι απολύτως ελληνικά. Ειδικά όσοι υποστηρίζουν την άποψη «αφού εισάγονται, δεν είναι ελληνικά και το αποτέλεσμα τους επίσης». Κι όμως, δεν ισχύει το ίδιο με τον μουσακά! Γι αυτούς είναι ελληνικός..

Οι μπύρες όμως, παράγονται απ’ τις μικροζυθοποιίες στην χώρα μας. Χρησιμοποιούνται ελληνικές εγκαταστάσεις και ζουν ελληνικές οικογένειες. Πολλές φορές όχι μόνο οι άμεσα απασχολούμενες, αλλά και οι έμμεσα. Πως φτιάχτηκαν τα ζυθοποιία; Για παράδειγμα στην Τήνο, ο ηλεκτρολόγος ήταν γηγενής νησιώτης. Οι εργαζόμενοι στα εργοστάσια που παράγουν φιάλες, ετικέτες, καπάκια και τελάρα για τις μπύρες, δεν ζουν στην Ελλάδα; Δεν είναι Έλληνες; Δεν συνεισφέρουν στην οικονομία της χώρας; (Εδώ, βάζω την οικονομική παράμετρο) Ξέρω, θα μου πείτε ότι η Αθηναϊκή και η Μύθος είναι πολυεθνικές. Η Αθηναϊκή όμως αγοράζει ελληνικό κριθάρι, από έλληνες αγρότες. Αν δεν το έκανε; Αυτό βέβαια δεν καθιστά την Heineken ή την Amstel ελληνικές. Αλλά την ΑΛΦΑ;

Λυκίσκο δεν παράγουμε στην Ελλάδα. Η Septem δήλωσε ότι θα επιχειρήσει πειραματική καλλιέργεια. Μαγιά μπορούμε να παρασκευάσουμε, δεν είναι δύσκολο. Κριθάρι καλλιεργούμε. Αν υπήρχε βυνοποιητής σε κάθε μικροζυθοποιία, θα είχαμε και άλλες ζυθοποιίες να αγοράζουν κριθάρι από έλληνες παραγωγούς. Δυστυχώς όμως κοστίζει. Αποτελεί όμως μια μελλοντική επένδυση..

Τι θα λέγατε λοιπόν, αν πηγαίναμε στην αγορά (ή στο διαδίκτυο) και αγοράζαμε μελιτζάνες, πατάτες και κιμά απ’ το εξωτερικό. Βάζαμε ένα Γάλλο Chef να μας φτιάξει μπεσαμέλ και την μητέρα μας να μας μαγειρέψει έναν μουσακά. Θα ήταν λιγότερο ελληνικός, παραδοσιακός και φρέσκος απ’ ότι είναι οι αντίστοιχες μπύρες; Κι αν σας έλεγα ότι η μητέρα μας είχε μια οικογενειακή επιχείρηση για 3η γενιά, στην οποία έχουν σιτιστεί χιλιάδες Ελλήνων και ξαφνικά, λόγω επιχειρηματικού δαιμονίου πουλά την επιχείρηση σε μια πολυεθνική; Το φαγητό δεν θα ήταν ελληνικό;

Ευχαριστώ τον Επίκουρο για την οπτική που μου προσέφερε, συγγράφοντας αυτό το βιβλίο.


Νικολά Ραδίσης

Μοιραστείτε το άρθρο: