Οδοιπορικό στη μαγευτική Νάουσα

Την περασμένη εβδομάδα ήταν η πρώτη μου επίσκεψη σε αυτή την τόσο σημαντική πόλη του κρασιού. Ήταν σίγουρα καθυστερημένη, αλλά η επόμενη φορά για να καλυφθεί ότι παρέλειψα ή δεν κατάφερα να χωρέσω στο πρόγραμμα δεν θα αργήσει.

Είναι μία πόλη που πιθανότατα δεν σκοπεύει να μαγέψει με γραφικά κτήρια και πλακόστρωτα στενάκια βγαλμένα από παραμύθι, αλλά έχει τους δικούς της τρόπους για αυτόν τον σκοπό.

First things first που λένε και στο χωριό μου.

Η πρώτη αναφορά πρέπει να γίνει στα κρασιά της με τον κύριο υποψήφιο να είναι φυσικά το Ξινόμαυρο. Πολλά έχουμε δοκιμάσει, και πάντα ένιωθα ότι είναι η αγαπημένη μου (ερυθρή τουλάχιστον) ποικιλία της Ελλάδας. Στιβαρή, ατίθαση, δύσκολη πολλές φορές κατά τη νεότητα της, τανική και όξινη, δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμη στα χέρια του οινοποιού, κρύβει ένα ρομαντισμό.

Ξεκινώντας από το γεγονός ότι χρειάζεται κόπο και χρόνο για την ωριμότητά της στο αμπέλι, θέλει αντίστοιχα χρόνο και κόπο για την ωριμότητά της στο οινοποιείο. Το καλό σταφύλι θα ανταμείψει την επιμονή και την υπομονή. Θα ανοίξει στο ποτήρι και θα παρουσιάσει τον πλούσιο κήπο του μαγνητίζοντας μύτη και ουρανίσκο ενώ και οι τανίνες με τον χρόνο ή/και πλάι σε φαγητό θα μαλακώσουν.

Όλοι οι Ναουσσαίοι οινοποιοί έχουν το δικό τους στυλ, δίνουν το στίγμα τους στο Ξινόμαυρο και πέρα από την προσωπική προτίμηση του καθενός, όλοι θα σας κάνουν να λατρέψετε την ποικιλία. Σέβονται το σταφύλι, δεν το κρύβουν κάτω από μάζες δρυός και παρεμβάσεων ενώ και επιδεικνύουν τα προσόντα του αμπελώνα που χρησιμοποιούν.

Δυστυχώς η επίσκεψη κατά την περίοδο του τρύγου σε αρκετά από αυτά δεν ήταν δυνατή, ιδιαίτερα στην δική μου περίπτωση όπου συνέπεσε ακριβώς στην έναρξη του Ξινόμαυρου για τους περισσότερους. Οι λευκές, όπως το ιδιαίτερα τοπικό Πρεκνάδι αλλά και άλλες που ωριμάζουν πριν το αργοπορημένο Ξινόμαυρο είχαν μαζευτεί ήδη και δεν απασχολούσαν τόσο το μυαλό των οινοποιών.

Κατάφεραμε λοιπόν τη πρώτη επίσκεψη στο Οινοποιείο Δαλαμάρα. Ο Κωστής Δαλαμάρας, έκανε λίγο χώρο στη δύσκολη μέρα του και μας μίλησε με μεγάλη αγάπη για τα αμπέλια του, τον τόπο που γεννήθηκε, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει όλο και πιο συχνά λόγω της κλιματικής αλλαγής. Ξεχωριστή η Νάουσσα του τρύγου 2021 γεμάτη δύναμη αλλά και εσωστρέφεια, ακόμη βρεφικού στυλ που θα ανταμείψει τον υπομονετικό για κάποια χρόνια στο κελάρι του. Προς διάθεση δοκιμής ήταν και ο όλο και πιο ξακουστός Παλιοκαλιάς που παίρνει το όνομα του από το ομώνυμο αμπέλι. Εδώ φάνηκε η ανωτερότητα του αμπελώνα όσον αφορά την ωρίμαση φρούτου και τις ευγενείς, παρά τη νεότητα του τρύγου (2020) τανίνες. Εξαντλείται ταχύτατα με την κυκλοφορία του, και η νέα σοδειά του αναμένεται το Δεκέμβρη. Προλάβετέ την.

Δεύτερη επίσκεψη έγινε στο Κτήμα Φουντή. Μας υποδέχθηκε η Γεωργία Φουντή και φανέρωσε τα στοιχεία της οινοποίησης για το κάθε κρασί δημιούργημα του κτήματος μετά ξενάγησης στο οινοποιείο αλλά και στο κελάρι που γίνονται τα βαρελίσια θαύματα. Ο Λευκός Φουντή φανερώνει τη δυναμικότητα του Ξινόμαυρου και σε λευκό φόντο, γεμάτο από τη χάρη και τη δροσιά του, ενώ η Ναουσσαία, αν και είναι η βασική Νάουσσα του κτήματος, δεν είναι καθόλου “βασική”. Αποδίδει εξαιρετικά τα χαρακτηριστικά της ποικιλίας, σε μία ιδιαίτερα “ρουστίκ” εκδοχή. Είναι τρύγου 2017 και σημειώστε ότι θεωρείται από τις πιο εξαιρετικές χρονιές για τη Νάουσσα. Η ετικέτα Κτήμα Φουντή ήταν επίσης εξαντλημένη προ πολλού, κάτι το οποίο είναι εύλογο. Μία παλαιότερη σοδειά της ήταν από τα πιο μαγευτικά ερυθρά που έχω δοκιμάσει. Αναμένουμε αγωνιωδώς του 2019.

Η τρίτη επίσκεψη έγινε στο Κτήμα Κυρ-Γιάννη. Η ανάπτυξη του οινοτουριστικού κομματιού εδώ είναι φανερά “ μπροστά” και ανάλογη φυσικά της ιστορίας του οινοποιείου. Ο Γιάννης Μπουτάρης και ο γιος του, Στέλιος Μπουτάρης αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της ανάπτυξης και της φήμης της Νάουσας και αυτό είναι αδιαμφησβήτητο. Οι επιλογές στη γευσιγνωσία είναι παραπάνω από πλήρης για τα γούστα κάθε είδους καταναλωτή, ενώ και η δοκιμή των μενού του εστιατορίου είναι “must” για ένα μεσημεριανό στη Νάουσα. Το πλήθος των ετικετών δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις. Το Αγκαθωτό αποτελεί ένα single vineyard ροζέ Ξινόμαυρο που ανεβάζει στα ύψη τον πήχη με τη φινέτσα και τη χάρη που αφήνει την ποικιλία να εκφραστεί, ενώ η Ράμνιστα, κρατάει σταθερά τα ινία του ονόματός της. Είναι το λιγότερο στιβαρή σε δομή που όμως δεν δαγκώνει τον ανυποψίαστο φέρνει στο πακέτο αρωματική πυκνότητα ενός αυθεντικού Ξινόμαυρου με τα όλα του.

Αλλάζοντας κάπως θέμα, γιατί η Νάουσα δεν είναι μόνο τα οινοποιεία της, δεν θα έλεγα με δυσκολία ότι είναι και ένα προορισμός για το φαγητό της. Θα βρείτε πιάτα γεμάτα παράδοση, με τοπικό κρέας, τυριά αλλά και άγρια μανιτάρια της εποχής από άλλη διάσταση. Οι συνταγές μοιάζουν να έχουν προσαρμοστεί και διαμορφωθεί με τα χρόνια για να πηγαίνουν χέρι-χέρι με το Ξινόμαυρο, ενώ οι άνθρωποι φανερώνουν την αγάπη τους για το φαγητό και το κρασί με τον καλύτερο τρόπο. Eπισκεφθείτε οπωσδήποτε τη Σπονδή και τα Οινομαγειρέματα στο κέντρο της Νάουσας. Σε 10 λεπτά περίπου κοντινή απόσταση, θα βρείτε το Αρκοχώρι, και το εστιατόριο Χάραμα. Εκεί μπορείτε να δοκιμάσετε και σε διάφορες εκδοχές αγριογούρουνο όπου ο πληθυσμός τους στην περιοχή δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητος.

Σημαντική σημείωση: Οι τιμές της φιάλης απέχουν ελάχιστα από αυτές της λιανικής οπότε και μπορείτε να ανοίξετε άφοβα (πάντα με μέτρο) και να απολαύσετε όποιο Ξινόμαυρο θέλετε ακόμα και παλαιότερων χρονιών στα κελάρια τους όπου εκεί κρύβεται το χρυσάφι.

Η φύση βρίσκεται παντού, ακόμα και μέσα στην πόλη. Τα ρέματα και τα ρυάκια δροσίζουν και η βλάστηση οργιάζει με κάποια στενά στους πρόποδές της να θυμίζουν πραγματικά ζούγκλα. Στον Καναδά οι γιατροί συνταγογραφούν περίπατους στη φύση. Μάλλον κάτι ξέρουν. Επισκεφθείτε το υπέροχο πάρκο του Αγίου Νικολάου, ενώ για τους πιο υψηλόβαθμους φυσιολάτρες, τα μονοπάτια του Βερμίου είναι αμέτρητα και ζητούν εξερεύνηση. Τέλος τα φημισμένα θερμά λουτρά Πόζαρ βρίσκονται μόλις μία ώρα μακριά και αποτελούν άλλο ένα σημείο επιβράβευσης του ταξιδιού. Όχι ότι κακοπεράσαμε μέχρι εκεί.

Αν δεν σχεδιάζετε ταξίδι άμεσα, το τριήμερο της Αποκριάς έχει ιδιαίτερη σημασία για την πόλη. Φοράει τα γιορτινά της, με σημαντικότερο εορτασμό, το έθιμο Γενίτσαροι και Μπούλες. Ψάξτε το και θα δείτε πως ξέρουν γιορτάζουν μέσα από μία παράδοση που βρίσκει τις ρίζες της στην αρχαιότητα.

Στην υγειά μας!